вытуля́ць

‘ссоўваць, перамяшчаць каго-небудзь, што-небудзь за межы чаго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вытуля́ю вытуля́ем
2-я ас. вытуля́еш вытуля́еце
3-я ас. вытуля́е вытуля́юць
Прошлы час
м. вытуля́ў вытуля́лі
ж. вытуля́ла
н. вытуля́ла
Загадны лад
2-я ас. вытуля́й вытуля́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вытуля́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

надво́р, прысл.

1. Вонкі адкуль-н., за межы чаго-н.; проціл. унутр.

Выйсці н.

2. На знешні бок, навыварат.

Шэрсцю н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экспатрыя́цыя, -і, ж. (кніжн.).

Добраахвотнае ці прымусовае высяленне каго-н. за межы радзімы, якое звязана з пазбаўленнем грамадзянства.

|| прым. экспатрыяцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэпарта́цыя, ‑і, ж.

Прымусовае выдварэнне непажаданай асобы за межы дзяржавы.

[Лац. deportatio — вываз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрытарыя́льны территориа́льный;

~ныя ме́жы — территориа́льные грани́цы;

~ная а́рмія — территориа́льная а́рмия;

○ ~ныя во́ды — территориа́льные во́ды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перасягну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Выйсці за якія‑н. межы. Слава аб гераічным ўчынку перасягнула межы краіны. // Аказацца большым за што‑н. вызначанае. Ураджай бульбы перасягнуў 200 цэнтнераў з гектара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

межава́ць, мяжу́ю, мяжу́еш, мяжу́е; мяжу́й; межава́ны; незак.

1. Мець агульную мяжу, быць сумежным (разм.).

2. што. Вызначаць межы ўчасткаў пры падзеле зямлі.

М. палі.

|| наз. межава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

салдафо́н, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм., зневаж.).

Грубы, абмежаваны, некультурны чалавек з ваенных, інтарэсы якога не выходзяць за межы вузкапрафесійных заняткаў і ведаў.

|| прым. салдафо́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экстраардына́рны, -ая, -ае (кніжн).

Надзвычайны, які выходзіць за межы звычайнага, рэдкі; проціл. ардынарны.

○

Экстраардынарны прафесар (уст.) — пасада ў навучальнай установе, якую займаў звышштатны прафесар.

|| наз. экстраардына́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.

1. Дакладна вызначыць межы чаго-н.

А. кола абавязкаў.

2. Даць азначэнне чаму-н.

Выразна а. прадмет.

|| незак. акрэ́сліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)