селе́ністы, ‑ая, ‑ае.

Які мае ў сваім саставе селен. Селеністы мінерал. Селеністая медзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыя́ністы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які знаходзіцца ў злучэнні з цыянам. Цыяністы калій. Цыяністая медзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарнавы́, -а́я, -о́е.

1. Напісаны начарна; неканчатковы.

Ч. варыянт рукапісу.

2. Прызначаны для запісу начарна.

Ч. сшытак.

3. Дапаможны, падсобны (пра работу).

4. Звязаны з першапачатковай стадыяй вытворчасці.

Чарнавая фрэзероўка.

5. Са значнай колькасцю прымесей (пра металы; спец.).

Чарнавая медзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

медь

1. медзь, род. ме́дзі ж.;

2. (медные деньги) медзякі́, -ко́ў мн.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Спіж ‘медзь, медзяны посуд’ (Нас., Ласт., Байк. і Некр., Гарэц.); сюды ж спіжо́вы ‘медны’ (Нас.): звинять званочкі спіжовыя (гарад., Рам. 8). З польск. spiż, śpiż, радзей śpiża ‘медзь, бронза для пасуды або званоў’, якое з с.-в.-ням. (glocken) spise ‘медзь (для званоў)’; гл. Карскі, Белорусы, 163; Кюнэ, Poln., 99. Ст.-бел. спижа, пижа, спижъ ‘прадукты харчавання’, ‘бронза’, гл. Булыка, Лекс. запазыч., 189; але ст.-бел. слова аб’яднала значэнні ст.-польск. śpiża ‘медзь’ і spiża ‘прадукты харчавання’ (гл. наступнае). Аб польскім слове гл. Борысь, 568.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рафінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., што.

Спец.

1. Ачысціць (ачышчаць) ад прымесей. Рафінаваць медзь.

2. Апрацоўкай ператварыць (ператвараць) у рафінад. Рафінаваць цукар.

[Ад фр. raffiner.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мядзя́нка 1 ’неядавітая змяя, Coronella austriaca’ (ТСБМ, БелСЭ, Касп.; в.-дзв., смарг., Сл. ПЗБ; свянцянск., КЭС). Да медзь (гл.). Названа паводле медна-чырвонага колеру спіны.

Мядзя́нка 2 ’зялёная фарба, прыгатаваная з воцатна-меднай солі’ (ТСБМ), ’медная пасудзіна’ (Нас.), ’алюміневая каструля’ (б.-каш., Мат. Гом.). Да медзь (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ме́днік ’лудзільшчык’ (ТС). Да медзь (гл.). Аб суфіксе ‑нік гл. Сцяцко, Афікс. наз., 161.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

плаві́льня, ‑і, ж.

Памяшканне, дзе плавяць металы. Вызначаўся горад Павянец тым, што была тут даўняя, яшчэ з часоў Пятра I, плавільня, у якой плавілі медзь. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Медзяні́ца ’лістаблошка, Psylloidea, Psyllinea’ (ТСБМ). Да медзь (гл.). Названа паводле жоўтага або чырвона-бурага колеру цела.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)