налу́шчыць, -лу́шчу, -лу́шчыш, -лу́шчыць; -лу́шчаны; зак., чаго.

1. Ачысціць ад шалупін, якой-н. абалонкі нейкую колькасць чаго-н.

Н. гароху.

2. і без дап. Насмеціць шалушэннем.

Н. на падлогу.

|| незак. налу́шчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грызть несов., прям., перен. гры́зці; (семечки, орехи) луза́ць, лу́шчыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лушчэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. лушчыць.

2. Дзеянне і стан паводле дзеясл. лушчыцца (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лу́шчыцца, ‑шчыцца; незак.

1. Лупіцца, здзірацца. Лушчыцца скура. □ Загарэў, бядак, ад сонца, Твар лушчыўся і ліняў. Колас.

2. Зал. да лушчыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

луза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; лу́заны; незак., што.

1. Разгрызаючы, ачышчаць ад шалупін і есці.

Л. гарбузікі.

2. Тое, што і лушчыць (у 1 знач.).

Л. стручкі гароху.

|| зак. аблуза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны.

|| наз. луза́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

луска́ць

‘лушчыць, раскусваць, разгрызаць, есці з хрустам што-небудзь; патрэскваць, ламаючы што-небудзь сухое; забіваць, знішчаць каго-небудзь, што-небудзь; лопацца, трэскацца’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. луска́ю луска́ем
2-я ас. луска́еш луска́еце
3-я ас. луска́е луска́юць
Прошлы час
м. луска́ў луска́лі
ж. луска́ла
н. луска́ла
Загадны лад
2-я ас. луска́й луска́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час луска́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лу́шчаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад лушчыць.

2. у знач. прым. Ачышчаны ад шалупіння, якой‑н. абалонкі. Лушчаныя гарбузікі. Лушчаныя арэхі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палу́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑плыць; зак., што.

1. Злушчыць усё, многае.

2. і без дап. Лушчыць некаторы час.

3. Спец. Узрыхліць верхні слой глебы лушчыльнікам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перешелу́шивать несов.

1. (всё, многое) лу́шчыць;

2. (снова, ещё раз) пералу́шчваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

луза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

1. Разгрызаючы, ачышчаць ад шалупін і есці (гарбузікі, сланечнік і пад.); лушчыць (у 2 знач.). На адыходзе бабка.. насыпала.. [Стасю] гарбузікаў яшчэ і ў кішэню. — Бяры, унучак, па дарозе будзеш яшчэ лузаць. Вітка.

2. Тое, што і лушчыць (у 1 знач.). Лузаць гарох. □ Да самага снегу мы пакрысе лузалі сухія стручкі [фасолі], малацілі іх на падлозе пранікамі. Сяркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)