выкли́нивание ср.
1. выбіва́нне клі́на;
2. геол. выклі́ньванне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
клі́ка, ‑і, ДМ кліцы, ж.
Група людзей, якія імкнуцца любымі сродкамі дасягнуць якіх‑н. карыслівых мэт; банда, шайка. Рэакцыйная кліна. Фашысцкая кліка.
[Ад фр. clique — шайка, банда.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клінападо́бны, ‑ая, ‑ае.
Які мае форму, выгляд кліна. Клінападобная барада. □ Катэр прайшоў, пакінуўшы за сабою клінападобную паласу, што доўга яшчэ трымалася на бадзе. Капусцін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заклінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што.
Замацаваць пры дапамозе кліна. Заклінаваць тапарышча. □ Качэлі складалі на зямлі: уставілі вось у слупы.. і заклінавалі ў ёй дубовым кліннем палкі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кайло́, ‑а, н.
Ручны інструмент у выглядзе востраканцовага стальнога кліна на драўляным цаўі для адколвання кускоў горных парод; кірка. Тут кожны выбух, кожны ўдар кайла У грудзі непадатлівай прыродзе Дзеля таго, каб з мёртвых ажыла Краса зямлі, скаванай мерзлатою. Звонак.
[Ням. Keil.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кайло ’ручны інструмент у выглядзе востраканцовага стальнога кліна на драўляным цаўі для адкопвання кускоў горных парод; кірка’ (БРС, ТСБМ). Рус. кайла і кайло, без геаграфіі (Даль). Дабравольскі адзначае слова ў смаленых гаворках паводле СРНГ Урал. і інш. Бел. з рус., а тое з ням. Keil ’клін’, аднак Фасмер (2, 161) выказваў сумненне ў правільнасці гэтай этымалогіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Клін 1 ’завостраны ўнізе і расшыраны ўверсе кусок дрэва або металу, якім расколваюць або заціскаюць што-небудзь’ (ТСБМ, Шат., Касп., Сл. паўн.-зах.). Укр. клин, рус. клин, ст.-рус. клинъ, балг. клин, макед. клин, серб.-харв. кли̏н, славен. klìn, польск. klin, чэш. klín, славац. klin, в.-луж. klin, н.-луж. klin ’тс’. Прасл. klinъ да kъl‑inъ, якое ад kolti ’калоць’ (Трубачоў, Эт. сл., 10, 46). Гл. калоць.
Клін 2 ’устаўка ў адзенні, прарэх, шырынка’ (Сл. паўн.-зах.). Да клін 1. Другаснае значэнне ўзнікла на аснове знешняга падабенства часткі адзення да кліна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разго́н
1. разго́н, -ну м.;
2. (разбег) разго́н, -ну м., разбе́г, -гу м.;
3. плот., портн. клін, род. клі́на м.;
◊
с разго́на (у) з разго́ну (разбе́гу);
в разго́не у разго́не;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сяке́ра, ‑ы, ж.
1. Прылада, якой сякуць і склюдуюць, у выглядзе насаджанага на тапарышча шырокага прадаўгаватага кліна з лязом з аднаго боку і абухом з другога. У рукі ўзяў сякеру паляшук. Ён размахнуўся раз, другі і трэці... Ад сілы гэтых працавітых рук з гары высокай дуб зваліўся з веццем. Дубоўка.
2. Прымітыўная выкапнёвая прылада з крэменю. Толькі на высокіх курганах яшчэ можна адшукаць астаткі ад таго жыцця, што некалі было тут: гэта крам[я]нёвая сякера, гэта бронзавы кінжал. Самуйлёнак. // Старажытная халодная зброя ў выглядзе такой прылады з доўгай ручкай. Паперадзе ішлі воіны з сякерамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клин
1. клін, род. клі́на м.;
2. с.-х. пале́так, -тка м.;
ярово́й клин яравы́ пале́так;
ози́мый клин азі́мы пале́так;
◊
клин клином вышиба́ть клін клі́нам выбіва́ць;
свет не клином сошёлся свет не клі́нам сышо́ўся;
куда́ ни кинь — всё клин погов. куды́ ні кінь — усю́ды клін.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)