нама́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Абмацваючы, адчуць наяўнасць чаго-н., знайсці, адшукаць.
Н. кашалёк у кішэні.
2. перан. Знайсці, адшукаць у выніку пошукаў; выявіць.
Н. слабыя месцы ў рабоце.
|| незак. нама́цваць, -аю, -аеш. -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зрудзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Зрабіцца рудым; парудзець. [Раман] сціскае ў руцэ халодны кашалёк. Вынасілася скура, зрудзела, працерлася. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
срэ́браны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і сярэбраны. Настаўнік дастаў кашалёк, выняў срэбраны рубель і аддаў яго Лявону. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павытраса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Вытрасці ўсё, многае. Павытрасаць дарожкі. □ Бумажнік і кашалёк [наглядчыкі] павытрасалі, грошы палажылі на стол. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кошелёк м.
1. кашалёк, -лька́ м., партамане́т, -та м.;
2. перен. кішэ́нь, -ні ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гамане́ц ’кашалёк’ (Жд. 2, Бяльк.). Гл. гама́н.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Табола, ст.-бел. тобола ’клунак, цюк’ (XV ст., КГС). Параўн. укр. тобі́лка ’скураная сумка’, рус. тобо́лка ’сумка, клунак’, польск. tobola, tobół ’тс’, в.-луж. toboła ’торба’, н.-луж. toboła ’сумка пастуха’, чэш. tobola ’торба’, славац. tobolka ’кашалёк’, славен. tobāec ’кашэль, сумка’, серб.-харв. тобо̑лац ’скураны мяшочак, кашалёк; калчан’, балг. тобо́лец ’скураная сумка’. Прасл. *tobola ’торба, мяшок; кашалёк’ без пэўнай этымалогіі (ЕСУМ, 5, 585; Борысь, 636).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кабза́ ’кашалёк, торбачка для грошай’ (Др.-Падб.; глус., КЭС). Укр. кабза ’тс’. Даль таксама з пам. «зап.» прыводзіць формы кабза, кобза, гамза ’тс’. Запазычана з польск. kabza, дзе значэнне ’кашалёк’ адносна новае, гл. Слаўскі, 2, 11. Польск. kabza заходзіць да лак. capsa ’сховішча, скрыня’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
партамане́т, ‑а, М ‑неце, м.
Невялікі кашалёк для грошай. Доўга ў руках круціў.. [рубель] доктар, нават да акна паднёс, паглядзеў на святло, толькі тады паклаў у скураны партаманет. П. Ткачоў.
[Фр. porte-monnaie.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нама́цаць сов., прям., перен. нащу́пать; прощу́пать;
н. кашалёк у кішэ́ні — нащу́пать кошелёк в карма́не;
н. праці́ўніка — нащу́пать (прощу́пать) проти́вника
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)