пазеляне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее.
Зак. да зелянець (у 1–3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зелене́ть несов., в разн. знач. зеляне́ць; (покрываться зеленями) руне́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зазеляне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які пачаў зелянець, зрабіўся зялёным. Каля плота на зазелянелым дзірванчыку і дзе-нідзе на градках у агародзе блішчаў іней. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руне́ць ’узыходзячы, зелянець (звычайна пра азімыя пасевы)’ (ТСБМ), ’цвісці (пра дрэва)’ (ст.-дар., Нар. сл.), руні́цца ’усходзіць, зелянець’ (ТС). Адсубстантыўны дзеяслоў ад рунь (гл.). Сюды ж, відаць, руно́ ’хвароба жывёлы’, параўн.: “калі вясной рунела елка і сасна, дабытак западаў на асаблівую хваробу, “руно”, ад якой не было ратунку” (беласт., Ніва, 1975, 19 касір.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зеляне́цца, ‑еецца; незак.
Тое, што і зелянець (у 4 знач.). [Пархвен] убачыў у небе чорны высокі ствол без голля, і толькі адна тоўстая і таксама чорная галіна знізу зелянелася густымі новымі парасткамі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́йма, ‑ы, ж.
Частка рачной даліны, якая затапляецца вадой у час разліву. У поймах пачынае зелянець трава і лаза, спрабуюць галасы жабы. Лупсякоў. Пойма ў.. [Прыпяці] шырокая, балоцістая.., з паплавамі і драбналессем. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руне́ць, ‑ее; незак.
Узыходзячы, зелянець (звычайна пра азімыя пасевы). Лес зрэдку разрываўся невялічкімі палянкамі, на некаторых рунела жыта. Колас. Весела рунела атава на сенажацях. Хадкевіч. // Вылучацца сваім зялёным колерам. Над шэрай страхою рунела сасна. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазеляне́ць, ‑ее; зак.
1. Пачаць зелянець; зрабіцца зялёным. На шырокім полі, дзе цімафееўка і канюшына зазелянелі, пасецца чарада кароў. Бялевіч. Берагі густа зазелянелі асакой і аерам. Якімовіч.
2. Паказацца, вылучыцца сваім зялёным колерам. Уперадзе зазелянеў дах школы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разры́нуцца (разри́нуцьца) ’разваліцца, седзячы або лежачы’ (Нас., Гарэц.), ’растаўсцець’ (Нас.). Сюды ж, відаць, розруні́цца ’зрабіцца тоўстым, раздацца’ (ТС), у такім выпадку, магчыма, да руні́цца ’усходзіць, зелянець’, што да руно́ ’густая рунь’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зе́лена,
1. Прысл. да зялёны (у 1, 2 знач.).
2. безас. у знач. вык. Пра наяўнасць зялёнай расліннасці. Было лета, самая зялёная пара яго. Зелена было на гародах, у полі, на балотах. Мележ.
•••
У вачах зелена — тое, што і у вачах зелянее (гл. зелянець).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)