ашмо́цце, ‑я, н., зб.
Разм. Падранае адзенне, паношаны абутак; абрыўкі, шматкі чаго‑н. На нарах, апрача паперы і фарбы, былі звалены старыя кажухі і ашмоцце мышастых нямецкіх шынялёў. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сва́ленный зва́лены, мног. пазва́льваны; спу́шчаны, мног. паспуска́ны; зве́рнены; см. свали́ть 1;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сва́лянный
1. (о коме и т. п.) скача́ны;
2. (о шерсти) зва́лены;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ска́танный
1. скру́чаны, мног. паскру́чваны, скача́ны, мног. паска́чваны;
2. зва́лены; см. ската́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ука́танный
1. уе́зджаны, аб’е́зджаны, абабі́ты, утрамбава́ны;
2. зва́лены, ува́лены;
3. зае́зджаны, заму́чаны; см. уката́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
опроки́нутый
1. пераку́лены, абе́рнуты; вы́валены; вы́кулены; пава́лены, зва́лены;
2. адкі́нуты, збі́ты; см. опроки́нуть 1, 3;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пове́ргнутый
1. зва́лены, пава́лены; кі́нуты; пакла́дзены; зве́ргнуты, зры́нуты;
2. перамо́жаны, адо́лены;
3. прыве́дзены; кі́нуты; нагна́ны; аго́рнуты; см. пове́ргнуть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сражённый
1. прич. (поражённый) паражо́ны; (разбитый) разбі́ты; (убитый) забі́ты; (сваленный) зва́лены; (побеждённый) перамо́жаны;
2. прич., перен. (ця́жка) ура́жаны; прыбі́ты; прыгне́чаны; (ошеломлённый) ашало́млены; см. срази́ть;
2. прил. забі́ты, мёртвы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лом 1, ‑а, м.
Завостраная з аднаго ці з двух канцоў металічная палка, якой разбіваюць, ломяць што‑н. цвёрдае. Узнімаючы цяжкі лом, [Галаўнёў] гахкаў і з сілаў апускаў яго ў мёрзлую зямлю, намерваючыся адвярнуць вялікую скібу. Дудо. Пасля работы — з лапатамі і ламамі людзі ішлі на суботнікі. Васілевіч.
лом 2, ‑у, м., зб.
1. Ломаныя ці прыгодныя толькі для перапрацоўкі (пераважна металічныя) прадметы. Поезд быў надарваны, і новенькія варожыя танкі былі звалены пад адхон грубай жалезнага лому. Краўчанка.
2. Тое, што і ламачча (у 1 знач.). Каля печы .. стаялі кашы з бульбаю, ляжала бярэма насечанага дробна і звязанага перавяслам лому. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бурва́лак 1 ’невялікі ўзгорак, сухое месца на нізіне’ (Янк. Мат.). Відаць, памяншальнае ад *бурва́л, параўн. рус. бурева́л (Даль) ’лес паломаны і звалены бурай’, бел. бурава́л (да буря, бура і валіць, валить). Невядома ці ёсць нейкая сувязь з літ. bùrvalkis ’сцежка, пратаптаная статкам жывёлы’ ці ст.-літ. burvalkas ’прадмесце’ (прус. burwalkan ’двор’). Аб літ. словах гл. Фрэнкель, 1, 533.
Бурва́лак 2 бушва́лак (жарт.) ’кавалак бервяна; моцны, прысадзісты (камлюкаваты) чалавек’ (Сцяц.). Няясна. Магчыма, таго ж паходжання, што і бурвалак 1, г. зн. < *бурва́л < бурава́л. Ускосна аб гэтым сведчыць і другая форма — бушва́лак, якая (з лінгвагеаграфічных меркаванняў: зах.), здаецца, з’яўляецца паланізаванай формай ад бурва́лак (параўн. польск. burza ’бура’). Непакупны (Latv. Vest., 1973, № 2, 81) лічыць гэта слова магчымым балтызмам (прус. burwalkan двор і г. д.’). Няпэўна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)