прытрыма́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Злёгку ўтрымацца, затрымацца за што‑н. Прытрымацца за парэнчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прымару́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
Разм. Затрымацца крыху, замарудзіцца. — Прымарудзіўся дзе-небудзь на хвіліну — адстаў на год. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Незаба́рам ’хутка, без затрымкі’ (Растарг.), незаба́ром ’хутка, неўзабаве’ (ТС), укр. незаба́ром ’тс’. Ад заба́рыцца ’затрымацца’ (да бары́цца ’марудзіць’, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Незаба́вам ’адразу, хутка, без затрымкі’ (Др., Пятк. 2), незаба́ўна ’неадкладна, хутка’ (Нас., Гарэц., ТС), незаба́ўка ’нядоўга, хапае часу’ (Нас.). Ад заба́віцца ’затрымацца’, заба́ва ’затрымка’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Супыні́ць ’спыніць, затрымаць’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт.), супыні́цца ’спыніцца, затрымацца’ (Сл. ПЗБ). Параўн. укр. зупинити ’затрымаць, спыніць’, балг. дыял. супѝнъм ’затрымаць; стрыножыць’ і інш. Гл. спыніць, пыніць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
праба́віцца, ‑баўлюся, ‑бавішся, ‑бавіцца; зак.
Разм.
1. Прабыць доўга, затрымацца дзе‑н. Да самага вечара прабавіліся лыжнікі ў пятай брыгадзе. Сіняўскі.
2. Зак. да прабаўляцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задля́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Абл. Надоўга затрымацца дзе‑н. (загаварыўшыся або па іншых прычынах). — А няхай яго... Задлякаўся ды прасядзеў цэлы адвячорак, — сказаў Баранок, беручы плуг. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засто́парыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Спыніцца, спыніць сваю дзейнасць. Калі застопарылася адна з машын, у ваду пайшлі вадалазы. Лынькоў. // перан. Разм. Затрымацца ў сваім руху, развіцці. Работа застопарылася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змару́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., з інф.
Разм. Затрымацца, прыпазніцца; замарудзіць. Колькі гора з .. [Рыгорам] бывае І ў часіну малацьбы. Ці асцё зарэжа ў воку, Ці змарудзіць сноп падаць. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассе́сціся, -ся́дуся, -ся́дзешся, -ся́дзецца; рассе́ўся, -се́лася; -ся́дзься; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Размясціцца дзе-н. (пра многіх, усіх).
Р. ў вагоне.
2. Сесці, заняўшы шмат месца (разм.).
Р. на лаўцы.
3. Сеўшы, затрымацца надоўга.
Што ж я расселася, трэба ж дадому!
|| незак. расса́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.) і рассяда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)