замацава́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. замацоўваць — замацаваць і стан паводле знач. дзеясл. замацоўвацца — замацавацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анкерава́ць

‘замацаваць (замацоўваць) канструкцыю пэўным чынам’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. анкеру́ю анкеру́ем
2-я ас. анкеру́еш анкеру́еце
3-я ас. анкеру́е анкеру́юць
Прошлы час
м. анкерава́ў анкерава́лі
ж. анкерава́ла
н. анкерава́ла
Загадны лад
2-я ас. анкеру́й анкеру́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час анкеру́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

анкерава́ць

‘замацаваць (замацоўваць) канструкцыю пэўным чынам’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. анкеру́ю анкеру́ем
2-я ас. анкеру́еш анкеру́еце
3-я ас. анкеру́е анкеру́юць
Прошлы час
м. анкерава́ў анкерава́лі
ж. анкерава́ла
н. анкерава́ла
Загадны лад
2-я ас. анкеру́й анкеру́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час анкерава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

брані́раваць

‘замацоўваць’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. брані́рую брані́руем
2-я ас. брані́руеш брані́руеце
3-я ас. брані́руе брані́руюць
Прошлы час
м. брані́раваў брані́равалі
ж. брані́равала
н. брані́равала
Загадны лад
2-я ас. брані́руй брані́руйце
Дзеепрыслоўе
цяп. час брані́руючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заклі́ньваць

‘замацоўваць што-небудзь; пазбаўляцца магчымасці рухацца, варочацца’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. заклі́ньваю заклі́ньваем
2-я ас. заклі́ньваеш заклі́ньваеце
3-я ас. заклі́ньвае заклі́ньваюць
Прошлы час
м. заклі́ньваў заклі́ньвалі
ж. заклі́ньвала
н. заклі́ньвала
Загадны лад
2-я ас. заклі́ньвай заклі́ньвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час заклі́ньваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

замацня́ць

‘замацоўваць, забяспечваць правам каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. замацня́ю замацня́ем
2-я ас. замацня́еш замацня́еце
3-я ас. замацня́е замацня́юць
Прошлы час
м. замацня́ў замацня́лі
ж. замацня́ла
н. замацня́ла
Загадны лад
2-я ас. замацня́й замацня́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час замацня́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

упро́чивать несов., книжн. (укреплять) умацо́ўваць, замацо́ўваць; (утверждать) усталёўваць; см. упро́чить;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шплінтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.

Спец. Замацоўваць шплінтам якія‑н. дэталі (гайкі, кола на восі і пад.). Шплінтаваць гайкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фіксава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; незак., што.

1. Спец. Замацоўваць што‑н. у адпаведным становішчы. Фіксаваць рэйку.

2. Адзначаючы, вылучаць, замацоўваць што‑н. у свядомасці, памяці і пад. Хвіліны ўтрапення, разгубленасці мінулі, і.. [Шыковіч] усё востра прыкмячаў, усё фіксаваў у памяці. Шамякін. // Адзначаць, замацоўваць з дапамогай запісу, фатаграфіі і пад. Выдаткаванне электраэнергіі фіксуе лічыльнік. □ Выхад з друку кожнага дыялектнага слоўніка трэба толькі вітаць, асабліва калі ён фіксуе яшчэ мала даследаваныя гаворкі. «Полымя».

3. Сканцэнтроўваць, накіроўваць. Фіксаваць увагу.

4. Канчаткова ўстанаўліваць, замацоўваць. Фіксаваць заработную плату.

5. Спец. Апрацоўваць якім‑н. рэактывам клеткі і тканкі жывых арганізмаў для кансервацыі іх структуры і хімічнага саставу. Фіксаваць тканку фармалінам.

6. У фатаграфіі — апрацоўваць фіксажам. Фіксаваць фотаплёнку.

7. Пакрываць фіксатывам. Фіксаваць малюнак.

8. Спец. Усмоктваць, засвойваць. Карэнні раслін фіксуюць глебавую кіслату.

[Ад фр. fixer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патэнтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.

Выдаць (выдаваць) патэнт або атрымаць (атрымліваць) патэнт на што‑н., замацаваць (замацоўваць) за сабой патэнтам. Патэнтаваць вынаходства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)