тамбурмажо́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да тамбурмажора, які належыць яму. Тамбурмажорскае жазло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фельдма́ршальскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фельдмаршала. Фельдмаршальскі сан. // Які належыць фельдмаршалу. Фельдмаршальскае жазло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трызу́бец, -бца, мн. -бцы, -бцаў, м.
Жазло з трыма зубцамі — атрыбут бога мораў у грэчаскай і рымскай міфалогіі, а таксама прылада ў выглядзе трох вострых зубцоў на дрэўку.
Т.
Нептуна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тамбурмажо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Дырыжор, які задае рытм ваеннаму аркестру на маршы.
2. Жазло, якім дырыжор задае рытм духавому аркестру на маршы.
|| прым. тамбурмажо́рскі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тырс, ‑а, м.
У грэчаскай міфалогіі — жазло Дыяніса (у рымскай — Вакха) і яго спадарожнікаў, абвітае плюшчом і вінаградным лісцем.
[Грэч. thyrsos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скі́петр, ‑а, м.
Жазло, упрыгожанае разьбой і каштоўнымі камянямі — знак царскай улады.
•••
Пад скіпетрам чыім — пад уладай якога‑н. гасудара, дзяржавы (быць, знаходзіцца і пад.).
[Грэч. skēptron.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бато́н. Бел. бато́н, укр. бато́н, мабыць, з рус. бато́н (а гэта з франц. bâton ’палка, жазло’, гл. Шанскі, 1, Б, 57).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
булава́, -ы́, мн. була́вы і (з ліч. 2, 3, 4) булавы́, була́ў, ж.
1. Кароткае жазло з патаўшчэннем на канцы ў выглядзе шара або васьмігранніка (гіст.).
Атаманская б.
І да булавы трэба галава (прыказка).
2. Гімнастычны ручны снарад, які мае выгляд бутэлькі з патаўшчэннем на вузкім канцы.
Практыкаванні з булавой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Торс ’адлюстраванне тулава чалавека ў жывапісе ці скульптуры’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз польскае ці рускае пасрэдніцтва з італ. torso ці франц. torse, якія з лац. thyrsus ’сцябло’, ’жазло Вакха’ < ст.-грэч. νύρσος ’тс’, ’галінка, атожылак’ (Фасмер, 4, 87; Голуб-Ліер, 485; ЕСУМ, 5, 608).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трызу́бец, ‑бца, м.
Жазло з трыма зубцамі — атрыбут бога мораў у грэчаскай і рымскай міфалогіі. Трызубец Нептуна. // Прылада ў выглядзе наканечніка з трыма вострымі зубцамі на доўгім дрэўку; мае рознае прызначэнне. [Янук] змоўк. Шырокі, белы ад вастрыні трызубец восцяў вісеў на ўзроўні яго вачэй. Караткевіч. Гушчар павалены адкідвай Трызубцам вострым, што ў руках. Пысін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)