вале́нтнасць, ‑і, ж.

Спец. Уласцівасць атама аднаго элемента далучаць да сябе пэўную колькасць атамаў другога элемента. Дадатная валентнасць. Ніжэйшая валентнасць.

[Ад лац. valens, valentis — які мае сілу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

далучы́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. далучу́ далу́чым
2-я ас. далу́чыш далу́чыце
3-я ас. далу́чыць далу́чаць
Прошлы час
м. далучы́ў далучы́лі
ж. далучы́ла
н. далучы́ла
Загадны лад
2-я ас. далучы́ далучы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час далучы́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прытача́ць

‘прышываць, далучаць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прытача́ю прытача́ем
2-я ас. прытача́еш прытача́еце
3-я ас. прытача́е прытача́юць
Прошлы час
м. прытача́ў прытача́лі
ж. прытача́ла
н. прытача́ла
Загадны лад
2-я ас. прытача́й прытача́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прытача́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

інкарпарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Кніжн. Зрабіць (рабіць) інкарпарацыю чаго‑н.; далучыць (далучаць), уключыць (уключаць) у склад чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афілява́ць

‘далучыць (далучаць) прадпрыемства да больш буйнога прадпрыемства ў якасці філіяла’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. афілю́ю афілю́ем
2-я ас. афілю́еш афілю́еце
3-я ас. афілю́е афілю́юць
Прошлы час
м. афілява́ў афілява́лі
ж. афілява́ла
н. афілява́ла
Загадны лад
2-я ас. афілю́й афілю́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час афілю́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

афілява́ць

‘далучыць (далучаць) прадпрыемства да больш буйнога прадпрыемства ў якасці філіяла’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. афілю́ю афілю́ем
2-я ас. афілю́еш афілю́еце
3-я ас. афілю́е афілю́юць
Прошлы час
м. афілява́ў афілява́лі
ж. афілява́ла
н. афілява́ла
Загадны лад
2-я ас. афілю́й афілю́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час афілява́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шунтава́ць

‘у медыцыне і фізіцы далучаць шунт да пашкоджанага ўчастка чаго-небудзь (шунтаваць сэрца, шунтаваць электрамагнітны ланцуг)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шунту́ю шунту́ем
2-я ас. шунту́еш шунту́еце
3-я ас. шунту́е шунту́юць
Прошлы час
м. шунтава́ў шунтава́лі
ж. шунтава́ла
н. шунтава́ла
Загадны лад
2-я ас. шунту́й шунту́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шунту́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Вале́нтнасць ’уласцівасць атама далучаць іншыя атамы’ (КТС). З рус. валентность (Крукоўскі, Уплыў, 89).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

присовокупля́ть несов., книжн.

1. (присоединять) далуча́ць;

2. (говорить в добавление) дадава́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вовлека́ть несов., в разн. знач. уця́гваць; (привлекать к участию — ещё) залуча́ць, далуча́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)