гуде́ть несов. гусці́, гудзе́ць;

но́ги гудя́т но́гі гуду́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перагусці́, ‑гудзе; зак.

Разм. Перастаць гусці; адгусці. Перагулі сірэны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дудну́ць

‘гусці, гудзець’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дудну́ дуднё́м
2-я ас. дудне́ш дудняце́
3-я ас. дудне́ дудну́ць
Прошлы час
м. дудну́ў дудну́лі
ж. дудну́ла
н. дудну́ла
Загадны лад
2-я ас. дудні́ дудні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час дудну́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гусці́ць

‘рабіць што-небудзь гусцейшым’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гушчу́ гу́сцім
2-я ас. гу́сціш гу́сціце
3-я ас. гу́сціць гу́сцяць
Прошлы час
м. гусці́ў гусці́лі
ж. гусці́ла
н. гусці́ла
Загадны лад
2-я ас. гусці́ гусці́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час гу́сцячы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гусці́ць

‘рабіць што-небудзь гусцейшым’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гушчу́ гусці́м
2-я ас. гусці́ш гусці́це
3-я ас. гусці́ць гусця́ць
Прошлы час
м. гусці́ў гусці́лі
ж. гусці́ла
н. гусці́ла
Загадны лад
2-я ас. гусці́ гусці́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час гусцячы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гусці́ць

‘рабіць што-небудзь гусцейшым’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гушчу́ гусці́м
2-я ас. гусці́ш гусціце́
3-я ас. гусці́ць гусця́ць
Прошлы час
м. гусці́ў гусці́лі
ж. гусці́ла
н. гусці́ла
Загадны лад
2-я ас. гусці́ гусці́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час гусцячы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пагусці́, ‑гуду, ‑гудзелі, ‑гудзе; ‑гудзём, ‑гудзяце; пр. пагуў, ‑гула, ‑гуло; заг. пагудзі; зак.

Гусці некаторы час. Пагуў параходны гудок і сціх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ныць, ны́ю, ны́еш, ны́е; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Балець (пра адчуванне тупога, цягучага болю).

Зуб ные.

2. Надакучліва скардзіцца на што-н.

3. перан. Цягуча, жаласна гусці (разм.).

Ные ў коміне вецер.

◊

Сэрца ные — пра пачуццё непакою, хвалявання.

|| наз. ныццё, -я́, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Жудзе́ць ’дакараць, лаяць, павучаць’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. арл. жуде́ть ’гусці’, жуди́ть калуж. ’гусці крыламі’, смал. ’доўга бурчаць’. Кантамінацыя гусці (гудзець) з жузнець, жужэць (гл. гэтыя словы), якая адбылася ва ўсх.-слав. дыялектах, прычым зафіксаваная бел. форма на першы план высоўвае знач. ’дакараць’, у той час як рус. дыялекты хутчэй адлюстроўваюць значэнні агульнага шуму.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

загусці́, ‑гуду, ‑гудзеш, ‑гудзе; ‑гудзём, ‑гудзяце, ‑гудуць; пр. загуў, ‑ла, ‑ло; зак.

Пачаць гусці. // Прагусці. Цяжка загуў матор, машына кранулася, а тады неяк усё заглухла. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)