адстрэ́ліць сов., разг. отстрели́ть;
а. гу́зік — отстрели́ть пу́говицу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Ку́зік ’гузік’ (Бяльк., Мат. Маг.). Да гузік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адшпілі́цца, ‑шпіліцца; зак.
Стаць непрышпіленым; расшпіліцца. Каўнер адшпіліўся. // Выпасці з пятлі; разняцца. Гузік адшпіліўся. Кнопка адшпілілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
целяпа́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; незак. (разм.).
1. Свабодна звісаючы, матляцца з боку на бок.
Гузік целяпаецца на адной нітачцы.
2. Матляцца, не прылягаючы (пра адзенне).
Пінжак целяпаўся на худых плячах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цуру́балка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
1. Прадаўгаваты кавалак дрэва; абломак сцябла, галінкі і пад.
Цурубалкі астраў.
2. Драўляны самаробны гузік у выглядзе кароткай круглай палачкі, падобнай на таўкачык.
Кажух зашпілены на цурубалкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
галалі́т, ‑у, М ‑ліце, м.
Пластмаса з бялковага рэчыва — казеіну, падобная на натуральны рог, але цвярдзейшая і менш эластычная за яго. Гузік з галаліту.
[Ад грэч. gala — малако і litos — камень.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заня́тасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан занятага. Нягледзячы на вечную сваю занятасць, знаходзіла маці час, каб агледзець яе, Любчыну, сукенку, прышыць адарваны гузік. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пу́гавіца ’гузік’ (Бяльк.). Магчыма, захаваны на ўсходзе Беларусі архаізм, што ўзыходзіць да прасл. *pǫgy ’круглы прадмет, гузік’, параўн. укр. пу́говиця, рус. пу́говица, польск. pągwica ’круглы гузік (срэбны, касцяны ці са скуры); пампон; адростак на шыі казы; гузак’, што звязваюць з лат. puõga, puogs ’гузік’ (на думку некаторых, запазычаным са ст.-рус. пугы, пугъвь — гл. Каруліс, 2, 73), ст.-інд. puñjas ’камяк, маса, кучка’ і інш. (Фасмер, 3, 400). Мяркуюць, што прыметнік *pǫgъ ’круглы’ захаваўся ва ўкр. пу́головок ’апалонік’ (ад *пуго‑головий, літаральна ’круглагаловы’, гл. ЕСУМ, 4, 626; Банькоўскі, 2, 521). Параўн. пуга 3 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фра́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фрака. Фрачны гузік. // Прызначаны для нашэння з фракам. Фрачная сарочка.
•••
Фрачная пара — касцюм, які складаецца з штаноў і фрака.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ушы́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак., што.
1. у што. Прышыць, прымацаваць або зашыць унутр.
У. гузік.
2. Паменшыць памеры чаго-н., забраўшы лішняе ў швы.
У. сукенку ў таліі.
|| незак. ушыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ушы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і ушыва́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)