скрэ́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Змерзнуць, скарчанець. Пеця распальваў [яловыя лапкі] сам; у нас скрэплі рукі і былі што граблі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -лачы́; -ло́чаны; зак., каго-што (разм.).

1. Цягнучы, зняць з чаго-н.

З. мех з воза.

2. Валочачы, знесці ў адно месца.

З. галлё ў кучу.

3. Знесці куды-н. далёка.

Дзеці звалаклі граблі.

|| незак. звалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папракру́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Пракруціць у многіх месцах (дзіркі і пад.). [Наздрэйка:] «Братка, дай свярдзёлка. Граблі раблю, дык няма чым дзіркі папракручваць». Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазаса́джваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Засадзіць чым-н. усё, многае.

П. клумбы кветкамі.

2. каго. Пасадзіць прымусова ўсіх, многіх куды-н. (разм.).

3. каго за што. Прымусіць займацца чым-н. усіх, многіх (разм.).

П. дзяцей за ўрокі.

4. што. Засунуць, уткнуць куды-н. усё, многае (разм.).

П. граблі пад вяроўку на возе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Рубяжы́, рубыжі́ ’тое, што і граблі́ — трава, што застаецца паміж пракосамі’, ’знакі на скуры няроўна абстрыжанай авечкі’ (драг., Нар. словатв.). Магчыма, архаізм, параўн. ст.-рус. рубежь ’засечка; знак мяжы’ (гл. рубеж).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пагрэ́бці, ‑грабу, ‑грабеш, ‑грабе; грабём, ‑грабяце; пр. пагроб, ‑грэбла і ‑граблі, ‑грэбла і ‑грабло; зак., што.

1. Згрэбці ўсё, многае.

2. і без дап. Грэбці некаторы час. Пагрэбці сена да абеду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лэтны ’абкручаныя анучамі курыныя лапы (каб куры не граблі град)’ (пух., Сл. ПЗБ). Утворана пры дапамозе суфікса ‑но (< прасл. ‑no) ад ла́та 1 (гл.). Экспрэсіўнасць спрыяла мене а > э: латно > ла́тны > лэ́тны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ускі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак., што.

1. Рэзка ўзняць уверх.

У. сцяг над калонай.

У. галаву.

У. вочы на каго-н. (хутка глянуць).

2. на што. Падняўшы ўверх, кінуць.

У. граблі на воз.

У. рукзак на плячо.

3. на што. Надзець, накінуць на сябе (разм.).

У. хустку на плечы.

|| незак. ускіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і ускі́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

майстрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.

Рабіць, вырабляць што‑н., звычайна ручным спосабам. Дзед Банэдык сядзеў пад кустом і майстраваў граблі. Чарнышэвіч. Будаўнікі канчалі крыць дахі баракаў і майстравалі сталы і драўляныя ложкі. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гра́белькі, -лек ед. нет

1. (уменьш. к гра́блі) гра́бельки;

2. (приспособление на косе для косьбы злаков) крюк м.;

3. бот., см. бу́сельнік

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)