стря́паться страд.

1. гатава́цца;

2. майстрава́цца, кле́іцца; фабрыкава́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нава́риваться страд.

1. нава́рвацца;

2. нава́рвацца, гатава́цца; см. нава́ривать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заготовля́ться страд.

1. гатава́цца, загато́ўвацца, нарыхто́ўвацца;

2. падрыхто́ўвацца; см. заготовля́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вары́цца, вару́ся, ва́рышся, ва́рыцца; незак.

1. Гатавацца кіпячэннем на агні.

Булён варыцца.

Бульба варыцца.

2. Падвяргацца апрацоўцы шляхам кіпячэння, плаўлення.

Клей варыцца.

Сталь варыцца.

◊

Варыцца ў сваім (уласным) саку — жыць або працаваць, не падтрымліваючы сувязі з іншымі, не выкарыстоўваючы іх вопыт.

|| зак. звары́цца, звару́ся, зва́рышся, зва́рыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вари́ться

1. в разн. знач. вары́цца; (о пище — ещё) гатава́цца;

2. страд. вары́цца; гатава́цца; см. вари́ть​ 1;

◊

вари́ться в со́бственном соку́ вары́цца ў сваі́м саку́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пригота́вливаться

1. падрыхто́ўвацца; рыхтава́цца;

2. страд. падрыхто́ўвацца, рыхтава́цца; гатава́цца, прыгато́ўвацца, вары́цца; см. пригота́вливать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

приготовля́ться

1. падрыхто́ўвацца, рыхтава́цца;

2. страд. падрыхто́ўвацца, рыхтава́цца; гатава́цца, прыгато́ўвацца; вары́цца; см. приготовля́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вары́цца, варыцца; незак.

1. Гатавацца кіпячэннем на агні. У адным катле варыўся абед, у другім цэлы дзень кіпела вада. Чорны.

2. Зал. да варыць.

•••

Варыцца ў сваім (уласным) саку — працаваць, не падтрымліваючы сувязі з тымі, хто займаецца падобнай работай, не выкарыстоўваць іх вопыт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рахце́ць ’кіпець, гатавацца’ (Сцяшк. Сл.), ряхце́ць ’тарахцець’ (Бяльк.). Утварэнне гукапераймальнага паходжання, параўн. рахтаць (гл.), параўн. таксама імітатыўнае ўкр. ряхті́ти ’бліскаць, мігцець’. Сюды ж таксама рахце́ць ’вельмі хацець’ (слонім., Жыв. НС), параўн. выраз аж дрыжыць — пра моцнае жаданне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пячы́ся, пяку́ся, пячэ́шся, пячэ́цца; пячо́мся, печаце́ся, пяку́цца; пёкся, пякла́ся, -ло́ся; пячы́ся; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Гатавацца сухім награваннем, на адкрытым агні, у духу або на патэльні.

Бульба пячэцца ў прыску.

Пячэцца яечня на патэльні.

2. Знаходзіцца на моцным сонцы, у гарачым месцы (разм.).

П. каля печы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Мець здольнасць, уласцівасць абпальваць, жыгацца.

Крапіва пячэцца.

|| зак. спячы́ся, спяку́ся, спячэ́шся, спячэ́цца; спячо́мся, спечаце́ся, спяку́цца; спёкся, спякла́ся, -ло́ся (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)