виноторго́вля ж. ві́нны га́ндаль, га́ндаль віно́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Піўні́ца ’склеп’ (гродз., Сл. ПЗБ), брэсц. піўны́ця ’тс’ (Сл. Брэс.), піўні́ца ’вінны склеп’ (Шпіл.), ’піўны склеп’, ’піваварня’ (Нас.), пі́ўніца, пі́ўня ’піўная’ (Юрч.), ст.-бел. пивница ’вінны склеп’ (1516 п). Запазычанне, са ст.-польск. piwnica (Булыка, Лекс. запазыч., 83), польск. ’шынок, піваварня, вінны склеп’, ’склеп пад будынкам для захоўвання прадуктаў для іх ахалоджвання’. Сюды ж лун. півні́ца, в.-дзв. піўні́ца ’бочачка з двума донцамі на квас’ (Шатал.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́дкуп, -у, мн. -ы, -аў, м.
У дарэвалюцыйнай Расіі: права на спагнанне дзяржаўных падаткаў, на манапольнае вядзенне гандлю, якое перадавалася казной прыватным асобам за грашовы ўзнос.
Вінны в.
Аддаць на в. што-н. (перан.: у поўнае распараджэнне).
|| прым. адкупны́, -а́я, -о́е.
Адкупная сістэма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́греб склеп, род. скле́па м.;
ви́нный по́греб ві́нны склеп;
порохово́й по́греб парахавы́ склеп.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вінагоннік ’вінны завод’ (КТС, К. Чорны). Утворана ад прыметніка вінагонны < рус. виногонный (завод) і суф. ‑нік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
склеп, -а, мн. скляпы́, скляпо́ў, м.
1. Паглыбленае ў зямлю, закрытае памяшканне для захоўвання прадуктаў, віна, пораху і пад.
Вінны с.
Парахавы с.
2. Закрытае падземнае памяшканне, у якім устанаўліваюцца дамавіны з нябожчыкамі.
Пахавальны с.
|| памянш. скляпо́к, -пка́, мн. -пкі́, -пко́ў, м.
|| прым. скле́павы, -ая, -ае.
Склепавая сырасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
алкаго́ль, ‑ю, м.
1. Вінны спірт. // Разм. Наогул гарэлка і гарэлачныя вырабы.
2. толькі мн. (алкаго́лі, ‑яў). Спец. Шэраг арганічных злучэнняў, у склад малекул якіх уваходзіць група атамаў кіслароду і вадароду; спірты.
[Ням. Alkohol з араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вінарка ’бутэлька для віна’ (КТС) утворана ад лексемы віна́рня ’вінны пограб’; ’вінная крама’. Суф. ‑ка той самы, што і ў лексем бутэлька (гл.), мане́рка ’біклага’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віноўка ’сорт яблык’ (Сцяшк.), рус. варон. вино́вка ’сорт вінных яравых яблык’. Утворана ад прыметніка віновы (параўн. польск. winowy ’вінны’) і суф. ‑к‑a. Гл. яшчэ вінёўка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сапера́ві, нескл., н.
1. Вінны сорт грузінскага вінаграду.
2. Сорт вінаграднага віна. Я не веру ў чыстасць чыстаплюяў, Мёд іх слоў гарчэй смалы на справе, Не, не з імі чарку разап’ю я Чыстага, густога сапераві. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)