панараста́ць, 1 і 2 ас. адз. і мн. не ўжыв., -а́е; зак.

1. пераважна безас. Вырасці ў вялікай колькасці.

З вясны дажджыла, і ўсюды панарасталі добрыя травы.

2. Утварыцца ў выглядзе нарасту ў многіх месцах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вясна́, -ы́, мн. вёсны і (з ліч. 2, 3, 4) вясны́, вёсен і вёснаў, ж.

Пара года, якая ідзе за зімой.

Ранняя в.

В. жыцця (перан.: пра маладосць).

|| прым. веснавы́, -а́я, -о́е, вясно́вы, -ая, -ае і вясе́нні, -яя, -яе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Веснаплынь (паэт.) ’пачатак вясны’ (КТС, П. Трус) — новаўтварэнне ад вясна́ і плынь (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Веснашум (паэт.) ’радасны надыход вясны, новых падзей’ (КТС, М. Машара). Да вясна́ (гл.) і шум (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пагаі́цца, ‑гояцца; зак.

Загаіцца, зажыць — пра ўсё, многае. Міцькавы раны да вясны пагаіліся. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

улада́рны, -ая, -ае.

1. Які валодае правам наследавання ўлады.

У. князь.

2. Схільны загадваць, падначальваць сабе; які выражае загад, здольны рабіць моцны ўплыў на каго-н.

У. характар.

У. голас.

3. перан. Неадольны, усемагутны.

У. наступ вясны.

Уладарная сіла натхнення.

|| наз. улада́рнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дацярпе́ць, ‑цярплю, ‑церпіш, ‑церпіць; зак.

Разм. Выцерпець да канца ці да якога‑н. часу. Дацярпець да вясны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыха́нне, -я, н.

1. Працэс паглынання кіслароду і выдзялення вуглякіслага газу жывымі арганізмамі.

Стомленасць праяўлялася ў паскораным дыханні.

2. перан. Подых, павеў чаго-н.

Д. вясны.

○

Штучнае дыханне — сістэма прыёмаў для аднаўлення натуральнага дыхання.

◊

Другое дыханне — аб новых сілах, бадзёрасці ў каго-н. пасля стомленасці, апатыі.

|| прым. ды́хальны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даму́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Разм.

1. Памерці ад мук, адмучыцца.

2. Прамучыцца да пэўнага часу. Дамучыўся да вясны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Веснаход (паэт.) ’хада вясны, надыход светлых, радасных падзей, з’яў’ (КТС); ’назва арганізацыі маладых пісьменнікаў і мастакоў Заходняй Беларусі’ (з 1927 г.). Да вясна́ (гл.) і ход (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)