чво́рыць

‘вытвараць што-небудзь (глупствы) і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. чво́ру чво́рым
2-я ас. чво́рыш чво́рыце
3-я ас. чво́рыць чво́раць
Прошлы час
м. чво́рыў чво́рылі
ж. чво́рыла
н. чво́рыла
Загадны лад
2-я ас. чво́р чво́рце
Дзеепрыслоўе
цяп. час чво́рачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вытвара́цца, ‑аецца; незак.

Разм.

1. Тварыцца, рабіцца. Што толькі не вытваралася на другі дзень каля Волесевай хаты! Карпюк.

2. Зал. да вытвараць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вытвара́цца несов., разг.

1. твори́ться;

2. страд. выде́лываться, проде́лываться, вытворя́ться; см. вытвара́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вытво́ра ’той, хто вытварае’ (Янк. III). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад вытвараць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вычвара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што і без дап.

Разм. Вырабляць штукі, рабіць што‑н. незвычайнае; вытвараць. // Свавольнічаць, дурэць. Не так ужо заўсёды і смешна бывала, што.. [Мішка] гаворыць ці вычварае, гэты няўрымслівы, блазнюкаваты дзяцюк. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Твэ́рыць ’дурэць, гарэзнічаць’ (капыл., Жыв. сл.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад тварыць ’вытвараць’ (гл. тварыць 1) пад уплывам чвэ́рыць ’тс’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

проде́лывать​II несов.

1. (выполнять, совершать) прарабля́ць; (проводить) право́дзіць;

проде́лывать большу́ю рабо́ту прарабля́ць (право́дзіць) вялі́кую рабо́ту;

2. (показывать что-л.) разг. рабі́ць, вырабля́ць, вытвара́ць, пака́зваць;

проде́лывать шту́ки вырабля́ць (вытвара́ць, рабі́ць) шту́чкі;

проде́лывать фо́кусы рабі́ць (пака́зваць) фо́кусы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вычвара́ць ’вырабляць штукі, выдумляць, строіць жарты’ (БРС, Шат., Яруш., Некр., Янк. БФ; КЭС, лаг.). Магчыма, утварэнне ад пачвара (гл.) (< польск. poczwara) з дапамогай замяняльнай прэфіксацыі і, відавочна, калі меркаваць на значэнню, не без уплыву дзеяслова вытвараць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выде́лывать несов.

1. в разн. знач. вырабля́ць;

выде́лывать резьбу́ вырабля́ць разьбу́;

выде́лывать па вырабля́ць па;

2. (делать что-л. необыкновенное) разг. вытвара́ць, вычвара́ць, вырабля́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

твори́ть​I несов.

1. (создавать), ствара́ць;

твори́ть но́вую жизнь ствара́ць но́вае жыццё;

2. (делать) рабі́ць; чыні́ць; (что-л. плохое) вытвара́ць, вырабля́ць;

твори́ть добро́ рабі́ць дабро́;

твори́ть суд чыні́ць суд;

твори́ть вся́кие безобра́зия рабі́ць усяля́кія га́дасці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)