вы́вергнуцца, ‑нецца; зак.
Вырвацца, выйсці знутры чаго‑н. Вывергнуўся агонь з вулкана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́бухнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; зак.
1. Узарвацца.
Снарад выбухнуў.
2. З сілай вырвацца адкуль-н.
Полымя з дымам выбухнула з печы.
3. перан. Нечакана пачацца, раптоўна ўзнікнуць (пра пачуцці, грамадскія ўзрушэнні).
Выбухнуў гнеў.
Выбухнула забастоўка.
|| незак. выбуха́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́мкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Імкліва вырвацца адкуль‑н. Першыя думкі вольнай мінуткі Птушкамі вымкнуць на свет гэты белы. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́мкнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм. Выставіцца, імкліва вырвацца наперад. А Ярына тым часам вымкнулася наперад і ледзь не грымнулася ў снег. Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вырыва́цца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да вырвацца.
2. Зал. да вырываць 1.
вырыва́цца 2, ‑аецца; незак.
Зал. да вырываць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́бздыкнуць, ву́бздыкнуць ’раптоўна выскачыць (пра вяроўку з рук і пад.)’ (КСТ), ву́біздыкнуцца ’вырвацца’ (КСТ). Відаць, ад гукапераймальнага бздык! (біздык!), параўн. польск. bzdęk, якія служаць для перадачы раптоўных рухаў і гукаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́шмыгнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Хутка і непрыкметна выйсці адкуль‑н. Вышмыгнуць з пакоя ў сад. // Нечакана вырвацца, выслізнуць. Птушка вышмыгнула з рук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўтры́зненне, ‑я, н.
Хваравіты, ліхаманкавы стан, блізкі да трызнення. Іван Пракопавіч чуе знаёмыя галасы ў пярэдняй, потым над сабой, але не можа вырвацца з паўтрызнення. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праду́шына, ‑ы, ж.
Тое, што і прадуха. У высокім падмурку былі прадушыны для вентыляцыі. Якімовіч. Цяпер ужо не было ніякай прадушыны, каб вырвацца з гэтага агнявога кальца. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акружэ́нне ср.
1. в разн. знач. окруже́ние;
вы́рвацца з ~ння — воен. вы́рваться из окруже́ния;
2. обрамле́ние, окаймле́ние;
3. оцепле́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)