самаўла́дны, -ая, -ае.

1. гл. самаўладства.

2. Схільны загадваць, падпарадкоўваць сваёй волі.

С. характар.

|| наз. самаўла́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зняво́лены, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Чалавек, пазбаўлены волі, які знаходзіцца ў турме.

|| ж. зняво́леная, -ай, мн. -ыя, -ых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

своеўла́дны, -ая, -ае.

Які робіць што-н. па сваёй волі, па сваім нораве; свавольны.

С. чалавек.

|| наз. своеўла́дства, -а, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зняво́ленне, -я, н.

1. гл. зняволіць.

2. Стан таго, хто пазбаўлены волі; знаходжанне ў турме, ссылцы.

Турэмнае з.

Быць у зняволенні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаўла́дства, -а, н.

1. Аднаасобная неабмежаваная ўлада.

Царскае с.

2. Схільнасць падпарадкоўваць сваёй волі; уладалюбства.

Бацькоўскае с.

|| прым. самаўла́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

міжво́льны, -ая, -ае.

1. Які не залежыць ад волі, свядомасці.

М. смех.

2. Выпадковы, ненаўмысны.

М. сведка.

|| наз. міжво́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́ля, -і, ж.

1. Здольнасць ажыццяўляць свае жаданні, пастаўленыя перад сабой мэты.

Сіла волі.

Выхаванне волі.

2. да чаго. Свядомае імкненне да ажыццяўлення чаго-н.

В. да перамогі.

3. Жаданне, патрабаванне.

Дыктаваць сваю волю.

Апошняя в. (запавет).

4. Улада, права.

Гэта ў тваёй волі.

Ваша добрая в. або в. ваша (рабіце, як лічыце патрэбным). На волю лёсу (без падтрымкі, дапамогі, нагляду).

5. Свабода ў праяўленні чаго-н.

Даць волю пачуццям.

Рукам волі не давай (не біся).

6. Свабода, незалежнасць; проціл. няволя.

Змагацца за волю і незалежнасць народа.

7. Становішча, пры якім жыццё чалавека, жывёл, птушак не абмежавана ўмовамі зняволення.

Выйсці на волю.

Выпусціць жураўля на волю.

8. Прастор, прыволле.

Тут дзецям в.

|| прым. валявы́, -а́я, -о́е (да 1 і 4 знач.).

Валявыя рашэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крэату́ра, -ы, ж., каго або чыя (кніжн.).

Той, хто займае пасаду дзякуючы пратэкцыі якой-н. уплывовай асобы і з’яўляецца паслухмяным выканаўцам яе волі; стаўленік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зняво́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго (што).

Пазбавіць волі, узяць пад арышт.

З. злачынцаў.

|| незак. зняво́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зняво́ленне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вырази́тель выра́знік, -ка м.;

вырази́тель во́ли масс выра́знік во́лі мас;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)