вы́страіцца
‘апрануцца’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́страюся |
вы́страімся |
| 2-я ас. |
вы́страішся |
вы́страіцеся |
| 3-я ас. |
вы́страіцца |
вы́страяцца |
| Прошлы час |
| м. |
вы́страіўся |
вы́страіліся |
| ж. |
вы́страілася |
| н. |
вы́страілася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вы́страйся |
вы́страйцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
вы́страіўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паапрана́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Апрануцца — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падапрану́цца, -рану́ся, -ра́нешся, -ра́нецца; -рані́ся; зак. (разм.).
1. Апрануцца лепш, па-святочнаму.
П. на вечар.
2. Апрануць што-н. пад верхняе адзенне.
Цяплей п.
|| незак. падапрана́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оде́ться адзе́цца, мног. паадзява́цца; (в верхнюю одежду) апрану́цца, мног. паапрана́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыфранці́цца, ‑нчуся, ‑нцішся, ‑нціцца; зак.
Разм. Франтавата, прыгожа апрануцца; прыбрацца. Гарбылёўцы, колькі можна было, прыфранціліся — начысцілі боты, апрануліся ў чыстае. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наде́ться разг. надзе́цца; (надеть верхнюю одежду — ещё) апрану́цца; (надеть обувь — ещё) абу́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падапрану́цца, ‑апрануся, ‑апранешся, ‑апранецца; зак.
Разм.
1. Апрануць што‑н. пад верхняе адзенне. Падапрануцца цяплей.
2. Апрануцца лепш, у святочнае. Падапрануцца на вечар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́радзіцца ’прыгожа апрануцца’ (Янк. Мат.). Запазычанне з рус. вырядиться ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сезо́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Адна з чатырох пор года.
Зімовы с.
Не па сезоне апрануцца.
2. Частка года, якая з’яўляецца найбольш прыдатнай для якой-н. работы, адпачынку і пад.
С. адпачынкаў.
Канцэртны с. філармоніі.
На чарніцы яшчэ не с. (не паспелі). Купальны с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
убра́цца, убяру́ся, убярэ́шся, убярэ́цца; убяро́мся, убераце́ся, убяру́цца; -а́ўся, -а́лася; убяры́ся; зак.
1. Набыць прыгожы выгляд; прыгожа апрануцца, прыбрацца.
У. ў святочны касцюм.
2. Управіцца з уборкай ураджаю (разм.).
У. са збажыной.
◊
Убрацца ў пер’е (разм.) — абжыцца, палепшыць матэрыяльнае становішча; пачаць жыць самастойна.
|| незак. убіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)