ло́джыя, ‑і, ж.

Памяшканне, у якім замест вонкавай сцяны — адкрытая каланада ці арка. // Адкрытая з фасаднага боку будынка ніша з балконам. [Барушка:] — Гэта лоджыі, Алачка. Чарговая ідэя твайго бацькі. Яны павінны упрыгожваць ансамбль. Карпаў.

[Іт. loggia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пі́ца, -ы, мн. -ы, піц, ж.

Адкрытая круглая аладка з цеста з запечанымі на ёй пад соусам памідорамі і сырам або кавалачкамі гатаванага мяса, гародніны, звараных грыбоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ло́джыя, -і, мн. -і, -джый, ж.

1. Род балкона, паглыбленага ў фасад будынка.

Кватэра з лоджыямі.

2. Адкрытая галерэя, якая прымыкае да будынка.

|| прым. ло́джыевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адкры́ты

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адкры́ты адкры́тая адкры́тае адкры́тыя
Р. адкры́тага адкры́тай
адкры́тае		 адкры́тага адкры́тых
Д. адкры́таму адкры́тай адкры́таму адкры́тым
В. адкры́ты (неадуш.)
адкры́тага (адуш.)		 адкры́тую адкры́тае адкры́тыя (неадуш.)
адкры́тых (адуш.)
Т. адкры́тым адкры́тай
адкры́таю		 адкры́тым адкры́тымі
М. адкры́тым адкры́тай адкры́тым адкры́тых

Кароткая форма: адкры́та.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тэра́са, -ы, мн. -ы, -ра́с, ж.

1. Летняя адкрытая прыбудова да дома.

Крытая т.

Зашклёная т.

2. Гарызантальны ўступ зямной паверхні на схілах у выглядзе пляцоўкі.

Бераг спускаецца тэрасамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дол, -у, м.

1. Ніз, зямля.

Апусціцца на д.

2. мн. -ы, -аў. Яма, адкрытая магіла для пахавання.

Капаць д.

|| прым. до́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Дольная частка муроў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

саля́рый, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Апарат штучнага загару.

Гарызантальны і вертыкальны с.

2. Касметычны кабінет, абсталяваны апаратам штучнага загару.

Наведаць с.

3. Спецыяльная адкрытая пляцоўка для прыняцця сонечных ваннаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паля́на, -ы, мн. -ы, -ля́н, ж.

Невялікая, адкрытая прастора сярод лесу, хмызняку.

|| памянш. паля́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. і памянш.-ласк. паля́начка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кано́э, нескл., н.

Адкрытая спартыўная лодка без уключын, у якой грабуць адналопасцевым вяслом, стоячы на адным калене (бываюць адзіночкі і двойкі).

[Англ. canoe ад ісп. canoa — човен.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адкры́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адкрыць. Свет Новы, адкрыты Калумбам, Завецца ўжо светам старым, Са дня, калі стрэл з «Аўроры» Пачуўся краінам усім. Куляшоў.

2. у знач. прым. Нічым не адгароджаны, не заслонены, свабодны для агляду. Адкрытая мясцовасць. Адкрыты бераг. Адкрытая пазіцыя. // Нікім не абаронены, даступны для ворага. Адкрыты фланг.

3. у знач. прым. Нічым не прыкрыты, аголены. Хадзіць з адкрытай галавой. Смажыць на адкрытым агні. Адкрытая рана. Адкрыты пералом. // Без покрыву зверху, з бакоў. Адкрытая машына. Адкрытая сцэна. // З вялікім выразам. Адкрытае плацце. Адкрытыя туфлі. // Не падземны; з агаленнем пласта. Адкрыты спосаб здабычы каменнага вугалю.

4. у знач. прым. Тое, што і разгорнуты (у 4 знач.). Адкрытая кніга. □ Важаты паглядзеў на адкрыты лісток настольнага календара. Якімовіч.

5. у знач. прым. Пазбаўлены скрытнасці, шчыры. Загарэлы, абветраны твар капітана быў адкрыты, просты, выклікаў прыхільнасць сваімі правільнымі прыгожымі рысамі. Краўчанка. [Дзед] усміхаецца шчыраю, адкрытаю ўсмешкаю. Грахоўскі. // Не замаскіраваны, не тайны, яўны. Гэта быў першы выпадак адкрытай сутычкі Карызны з Зеленюком. Зарэцкі. Да Данусінай маці я адчуваў пашану: адкрытых ворагаў я паважаў. Карпюк. // Такі, які адбываецца пры людзях. Адкрытая размова.

6. у знач. прым. Даступны для ўсіх. Адкрыты партыйны сход. Адкрыты канцэрт. Адкрыты конкурс.

•••

Адкрытае галасаванне гл. галасаванне.

Адкрытае мора гл. мора.

Адкрытае пісьмо гл. пісьмо.

Адкрытае пытанне гл. пытанне.

Адкрыты рахунак гл. рахунак.

Адкрыты склад гл. склад.

Адкрыты урок гл. урок.

Абвясціць адкрытым што гл. абвясціць (у 2 знач.).

Адкрытая душа гл. душа.

Адкрыты лоб гл. лоб.

Адкрыты свет гл. свет.

Дзень адкрытых дзвярэй гл. дзень.

З адкрытай душой гл. душа.

З адкрытым сэрцам гл. сэрца.

Над адкрытым небам гл. неба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)