сугляда́ць
‘разведваць што-небудзь, дазнавацца пра што-небудзь, аглядаць што-небудзь; пазіраць (чалавек суглядае навокал)’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
сугляда́ю |
сугляда́ем |
| 2-я ас. |
сугляда́еш |
сугляда́еце |
| 3-я ас. |
сугляда́е |
сугляда́юць |
| Прошлы час |
| м. |
сугляда́ў |
сугляда́лі |
| ж. |
сугляда́ла |
| н. |
сугляда́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
сугляда́й |
сугляда́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
сугляда́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
агляда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да аглянуцца (у 1 знач.).
2. Зал. да аглядаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
переосвиде́тельствовать сов. пераагле́дзець, паўто́рна агле́дзець, несов. пераагляда́ць, паўто́рна агляда́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дасле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.
1. Зрабіць навуковы агляд з мэтай пазнання, высвятлення чаго-н.
Д. законы прыроды.
Д. склад рэчыва.
2. Абследаваць, агледзець (аглядаць) для высвятлення, устанаўлення чаго-н.
Д. хворага.
Д. мясцовасць.
|| наз. дасле́даванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Равідава́ць ’аглядаць, знаёміцца са становішчам’ (Сцяшк. Сл.). Запазычанне з польскай мовы, параўн. польск. rewidować ’абшукваць каго-небудзь’, ’рабіць рэвізію’, ’пераглядаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэві́зія ’праверка, перагляд’ (ТСБМ). Ст.-бел. ревизия (ревизия) ’тс’ < ст.-польск. rewizyja < лац. revīsio ’зноў аглядаць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 33).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
раза́рый, ‑я, м.
Разм. Тое, што і ружоўнік. [Купала] .. вадзіў аглядаць сад, зусім па-дзіцячы радуючыся даволі вялікаму разарыю, якім ён асабліва ганарыўся. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грыбні́к, ‑а, м.
Разм. Той, хто збірае або любіць збіраць грыбы. [Лабановіч] з захапленнем заўзятага грыбніка стаў аглядаць найбольш зручныя для баравікоў лясныя сховы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аглядваць, аглядаць, азіраць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
досма́тривать несов.
1. (что) дагляда́ць;
2. (производить осмотр) спец. агляда́ць; (на таможне) надгляда́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)