абра́за

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. абра́за абра́зы
Р. абра́зы абра́з
Д. абра́зе абра́зам
В. абра́зу абра́зы
Т. абра́зай
абра́заю		 абра́замі
М. абра́зе абра́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абкла́д, -а, м.

1. Абкружэнне звера ў часе палявання (спец.)

А. ваўка.

2. Аздабленне паверхні абразоў і пераплёту царкоўных кніг.

Абраз у сярэбраным абкладзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цудатво́рны, -ая, -ае.

1. Які творыць цуды (у 1 знач.).

Ц. абраз.

2. Цудадзейны (у 2 знач.).

Цудатворныя таблеткі.

Ц. клімат.

|| наз. цудатво́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запрасто́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які знаходзіцца ў алтары, ззаду прастола. Запрастольны абраз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ико́на ж. абра́з, -за́ м., іко́на, -ны ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тры́пціх, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

1. Твор выяўленчага мастацтва, які складаецца з трох частак, аб’яднаных адным сюжэтам і ідэяй.

2. Царкоўны абраз, які мае тры створкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спас², -а, м.

1. Збавіцель, адна з назваў Хрыста.

2. Абраз з вобразам Хрыста.

3. Неафіцыйная назва кожнага з трох жнівеньскіх царкоўных свят, прысвечаных Збавіцелю.

Спас першы — мядовы, другі — яблычны, трэці — палатняны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Віко́на ’абраз’ (бых., Янк. Мат.). Да іко́на (гл.). Пачатковае ‑в прыстаўное.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цудатво́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які творыць, робіць цуды (у 1 знач.). Цудатворны абраз.

2. Кніжн. Які робіць што‑н. незвычайнае, такое, што выклікае здзіўленне. Цудатворны ўплыў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́браз ’мастацкае адлюстраванне ідэй і пачуццяў у гуках, словах, фарбах і інш.’; ’створаны мастаком ці акцёрам характар, тып’ (БРС, КТС); ’абраз’ (БРС, КТС, Нас., Касп., Шат., Мал.). Гл. абраз. Першае і другое значэнні з’явіліся пад уплывам рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 149). Дэрываты вобразны і вобразнасць — гэта калькі адпаведных рускіх слоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)