аблямава́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад аблямаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблямо́ўванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. аблямоўваць — аблямаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пааблямо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Аблямаваць усё, многае. Пааблямоўваць кажухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблямо́ўка, -і, ДМ -мо́ўцы, ж.
1. гл. аблямаваць.
2. Матэрыял, якім аблямоўваюць; тое, што паласой акаймоўвае па краях што-н.
Рукавы з футравай аблямоўкай.
|| прым. аблямо́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
оторо́чить сов. аблямава́ць, мног. пааблямо́ўваць, абшы́ць, мног. паабшыва́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аблямо́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аблямоўваць — аблямаваць.
2. Матэрыял, якім аблямоўваюць; тое, што палосай акружае па краях другі прадмет. Рукавы з аксамітнай аблямоўкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подпуши́ть сов.
1. портн. (мехом) апушы́ць, аблямава́ць;
2. (инеем, снегом) аб’і́ніць, зацерушы́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
окайми́ть сов.
1. (обшить каймой) разг. аблямава́ць;
2. (окружить) акружы́ць; (обвести) абве́сці, мног. паабво́джваць, паабво́дзіць; см. окаймля́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вы́тарачыць ’вытарашчыць вочы’ (З нар. сл., навагр.). Рус. дыял. вы́торочить ’абшыць, аблямаваць’ і ’высунуць, вытарашчыць вочы’; ’выстраіцца, убрацца’, вы́торочки ’вочы, зрэнкі’. У бел. запазычанне з рус., таму што слова цалкам ізаляванае. Не зусім ясна, ці звязана рус. выторочить ’тарашчыць вочы’ з вы́торочить, торочи́ть, торока (гл. таро́кі). Магчыма семантычнае развіццё: выторочить ’звольніць з тарокаў’ → ’выцягнуць, высунуць вонкі’ → ’вытарашчыць вочы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абла́м 1 ’футра’ (Нас., Гарэц.), аблям ’тс’ (Бір. дыс.) < польск. błam ’адно футра’, якое ў сваю чаргу з ням. Flamme, Flamm ’тс’ (Брукнер, 30). Форма аблям сведчыць аб кантамінацыі з аблямаваць, аблямоўка (гл.).
Абла́м 2 ’бруствер’ (Гарэц.), ’аблава’ (Касп.). Магчыма, да аблам 1 з семантычным пераходам: аблямоўка (на вопратцы) > аблямоўка ’паласа’ > аблямоўка ’акружэнне, аблава’. Аднак больш верагодна, што гэта калька або запазычанне з балтыйскага. Параўн. літ. lamataĩ ’пастка, сіло’, лат. lamatas ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)