абста́йваць
‘абараняць, адстойваць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
абста́йваю |
абста́йваем |
| 2-я ас. |
абста́йваеш |
абста́йваеце |
| 3-я ас. |
абста́йвае |
абста́йваюць |
| Прошлы час |
| м. |
абста́йваў |
абста́йвалі |
| ж. |
абста́йвала |
| н. |
абста́йвала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
абста́йвай |
абста́йвайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
абста́йваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
фланкі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак. (спец.).
1. Быць на флангу, абараніць (абараняць), прыкрываючы з флангаў.
2. Абстраляць (абстрэльваць) з флангаў прадольным агнём.
|| наз. фланкі́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абсто́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Заступацца за каго‑, што‑н.; абараняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апяку́нстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; незак.
Быць апекуном. // перан. Клапаціцца аб кім‑, чым‑н., ахоўваць, абараняць каго‑, што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кандацье́р, ‑а, м.
Кіраўнік наёмнай дружыны ў Сярэдневяковай Італіі. // Кніжн. Пра чалавека, які дзеля выгады гатоў абараняць любую справу.
[Іт. condottiere ]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абараня́цца несов.
1. обороня́ться; защища́ться; см. абарані́цца;
2. страд. обороня́ться; защища́ться; отста́иваться; см. абараня́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ахо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.
1. Абараняць ад чыйго-н. нападу, вартаваць, сцерагчы.
Чыгунку ахоўвала ўзмоцненая варта.
2. Берагчы, шанаваць.
А. прыроду.
3. Засцерагаць ад чаго-н. шкоднага.
А. ад сонца.
|| зак. ахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ахо́ва, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Бро́ніць ’бараніць, забараняць і г. д.’ (Нас.). Паланізм. Параўн. ст.-бел. бронити ’бараніць, абараняць’ < польск. bronić (Булыка, Запазыч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заваёва, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. заваёўваць — заваяваць.
2. звычайна мн. (заваёвы, ‑ёў). Тое, што заваявана, набыта, дасягнута. Рэвалюцыя заклікала народ абараняць заваёвы Кастрычніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апра́ўдваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да апраўдаць.
2. Абараняць каго‑н., даказваючы яго невінаватасць, справядлівасць яго ўчынкаў і паводзін. — Лепш разумная мана, чымся неразумная праўда, — апраўдвала Вашамірскага бабуля. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)