Verbum

анлайнавы слоўнік

абазна́чыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
	адз.	мн.
1-я ас.	абазна́чу	абазна́чым
2-я ас.	абазна́чыш	абазна́чыце
3-я ас.	абазна́чыць	абазна́чаць
Прошлы час
м.	абазна́чыў	абазна́чылі
ж.	абазна́чыла
н.	абазна́чыла
Загадны лад
2-я ас.	абазна́ч	абазна́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час	абазна́чыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лічбава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; незак., што.

1. Абазначаць лічбамі; нумараваць.

Л. старонкі.

2. Пераводзіць інфармацыю ў двайковы код з дапамогай электронных сістэм.

|| наз. лічбава́нне, -я, н.

Л. старонак кніг.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збо́рнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць зборнага (у 2, 5 знач.).

2. Здольнасць абазначаць сукупнасць прадметаў або асоб як адзінае цэлае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

датава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́ем, -ту́еце, -ту́юць; -тава́ў, -ва́ла, -лі́; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак.

1. Абазначыць (абазначаць) дату на чым-н.

Д. заяву ўчарашнім чыслом.

2. Устанавіць (устанаўліваць) дату якога-н. факта, падзеі.

Д. з’яўленне пісьмовага помніка.

|| наз. датава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трасі́раваць¹, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. Абазначыць (абазначаць) трасу (у 1 знач.).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакінуць (пакідаць) след пры палёце (пра кулю, снарад).

|| наз. трасі́раванне, -я, н. і трасіро́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абазначэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. абазначаць — абазначыць (у 1 знач.).

2. Знак, метка і пад., з дапамогай якіх што‑н. абазначана. Умоўныя абазначэнні. Цікавыя абазначэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Адбіццё́ ’адлюстраванне’, адбіваць ’абазначаць’ (Яруш.), адбіванне (Гарэц.) < польск. odbicie, odbić. Параўн. Дубоўка, Узв., 1929, 5.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

датава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.

Абазначыць (абазначаць) дату на чым‑н. Максім Танк любіць датаваць свае творы; амаль што пад кожным вершам стаіць дзень яго напісання. Бярозкін. // Вызначыць (вызначаць) час, калі адбылася якая‑н. падзея. Датаваць з’яўленне рукапіснага помніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трасі́раваць ¹, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

1. Абазначыць (абазначаць) трасу (у 1 знач.). Трасіраваць водаправодную сетку. □ Андрэй стаіць ля прыбора і трасіруе шлях будучай канавы на балоце. Дуброўскі.

2. Пакінуць (пакідаць) след пры палёце (пра кулю, снарад і пад.).

трасі́раваць ², ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

У фінансавай справе — перавесці (пераводзіць) выплату грошай на другую асобу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Паўчы́хуравацца ’прагаладацца’ (Ян.). Няясна. Магчыма, да чухацца ’свярбець’, укр. чіхрати ’церціся’, ’драпаць’, чухраться ’драцца, драпацца’, якія Слаўскі (1, 124) выводзіць з czesać ’часаць’. Слова магло першапачаткова абазначаць ’стан, калі нешта дзярэ, паліць, як кіслата ў пустым страўніку’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)