Verbum

паберагчы́, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; пабяро́г, -берагла́, -гло́; -ражы́; зак., каго-што.

1. Часова ўзяць пад сваю ахову, не дапусціць страты чаго-н., захаваць.

П. чужыя рэчы.

П. грошы.

2. Аднесціся да каго-, чаго-н. беражліва, клапатліва.

П. хворую сястру.

Не хвалюйся, паберажы сваё здароўе!

пагна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані́; -гна́ны; зак., каго-што.

Прымусіць рухацца ў якім-н. напрамку (у 1—3, 5 і 7 знач.).

П. кароў у поле.

П. ворага са сваёй зямлі.

Сабака пагнаў зайца.

І чаго яго пагнала (безас.) у свет? (чаго ён адправіўся ў свет; разм.).

падпа́сці, -паду́, -падзе́ш, -падзе́; -падзём, -падзяце́, -паду́ць; -па́ў, -па́ла; -падзі́; зак.

1. пад што. Апынуцца пад уплывам каго-, чаго-н., пад уздзеяннем чаго-н. (адмоўнага).

П. пад шкодны ўплыў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нечакана ўзнікнуць (разм.).

Падпала ахвота.

|| незак. падпада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

расстано́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, ж.

1. гл. расставіць.

2. Р мн. -но́вак. Парадак, паслядоўнасць у размяшчэнні чаго-н.

Правільная р. знакаў прыпынку.

3. Р мн. -но́вак. Кароткая паўза пры размове, пры выкананні чаго-н.

Чытаць верш з расстаноўкай.

|| прым. расстано́вачны, -ая, -ае (да 3 знач.).

рыхтава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; незак.

1. да чаго, у што і з інф. Рабіць прыгатаванні да чаго-н.

Р. да зімы.

Р. ў дарогу.

Р. да экзаменаў.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць у стане ці працэсе падрыхтоўкі; наспяваць, быць наперадзе.

Рыхтуюцца важныя падзеі.

бая́цца, баю́ся, баі́шся, баі́цца; баі́мся, баіце́ся, бая́цца; бо́йся; незак.

1. Адчуваць страх.

Б. ваўкоў — быць без грыбкоў (прыказка.).

2. чаго. Не пераносіць чаго-н., адмоўна рэагаваць на што-н.

Расліны б. марозу.

3. (з адмоўем) у знач. пабочн. сл. Будзь упэўнены.

Не бойся, я вярнуся жывы.

прыто́к, -а і -у, м.

1. -у, каго-чаго. Прыліў, паступленне чаго-н. куды-н. у вялікай колькасці.

П. свежага паветра.

П. крыві.

П. сродкаў.

2. -а, мн. -і, -аў. Рака, якая ўпадае ў другую раку.

Прытокі Дняпра.

|| прым. прыто́чны, -ая, -ае і прыто́кавы, -ая, -ае.

перакусі́ць, -ушу́, -у́сіш, -у́сіць; -у́шаны; зак.

1. што. Кусаючы, раздзяліць.

П. саломінку.

2. чаго і без дап. З’есці чаго-н. нямнога, паесці збольшага; закусіць.

П. перад адыходам.

|| незак. пераку́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. пераку́сванне, -я, н. і пераку́ска, -і, ДМ -ку́сцы, ж. (да 2 знач.).

адве́даць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. каго-што. Наведаць каго-, што-н., пабываць у каго-н. дзе-н.

А. хворага сябра.

А. родны кут.

2. чаго. Пакаштаваць, паспытаць.

А. спелых груш.

3. чаго. Спазнаць, зведаць, паспытаць.

А. шчасця.

|| незак. адве́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адве́дванне, -я, н.

кра́йнасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Крайняя ступень чаго-н., празмернае праяўленне чаго-н.

З адной крайнасці ў другую.

Розныя крайнасці ў думках.

2. перан. Што-н. зусім непадобнае, процілеглае іншаму.

Нездарма кажуць, што крайнасці сыходзяцца.

3. Цяжкае і небяспечнае становішча.

Давесці чалавека да крайнасці.