прале́зці, -зу, -зеш, -зе; -ле́зь; зак.
1. Улазячы, прасоўваючыся, з цяжкасцю пранікнуць куды-н.
П. цераз вузкі праход.
2. перан. Абманам і хітрасцю пранікнуць куды-н., дабіцца добрага, выгаднага становішча (разм.).
П. ў высокія чыны.
3. Улезці, прасунуцца.
Шафа тут не пралезе.
|| незак. прала́зіць, -а́жу, -а́зіш, -а́зіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
высве́чваць, ‑ае; незак.
1. Незак. да высвеціць.
2. Адсвечваць, свяціцца. [Лаўрык] нёс [Віку] цераз шырокі брадок, дно якога высвечвала чыстым жоўтым жвірам... Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапы́рхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Успырхнуўшы, пераляцець цераз што‑н., куды‑н. Вось .. [дзяцел] з шумам перапырхнуў на суседняе дрэва. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пінг-по́нг, ‑а, м.
Спартыўная гульня, пры якой фанернымі ракеткамі перакідваюць цэлулоідныя мячыкі цераз нацягнутую ўпоперак вялікага стала сетку; настольны тэніс.
[Англ. ping-pong.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлапушы́ць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
Разм. Распусціць, разгарнуць. Цераз платы звісалі вяла фігі: Разлапушыўшы пухкія лісты, яны лавілі цень. Гаўрук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стырнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.
Кіраваць стырном. Часу не марнуе Ластаўка са стрыжам, І плывец стырнуе Цераз вір на стрыжань. Пушча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́пкі, ‑пак; адз. тапка, ‑і, ДМ ‑пцы, ж.
Лёгкія туфлі без абцасаў. Скінуўшы тапкі, падкасаўшы штаны, .. [Яраш] пайшоў цераз ручай. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трале́й, ‑я, м.
Ролікавы токапрыёмнік электрычнага транспарту (тралейбуса, трамвая і пад.). // Кантактны провад, які ажыццяўляе забеспячэнне энергіяй электрарухавіка цераз ролікавы токапрыёмнік.
[Англ. trolley.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Падчыні́ць ’падсыпаць мукі ў цеста перад замесам’ (Вешт.), падчыняць ’падсяваць; адсяваць пры дапамозе рэшата дробную Мякіну ад зерня’ (Шатал.). Гл. чыніць. Дзеяслоў вельмі шырокага семантычнага аб’ёму; што датычыць прыведзеных тут значэнняў, параўн. рус. расчинять ’замешваць цеста, ставіць, тварыць’, серб.-харв. чинити ’прасейваць зерне’, славен. činiti ’прасейваць (цераз сіта)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пе́рціся, пруся, прэшся, прэцца; промся, працеся, пруцца; пр. пёрся, церлася; заг. прыся; незак.
Разм. Тое, што і перці (у 1 знач.). — Куды не ў чаргу прэшся! Паклічуць, як будзе пара!.. Чарот. [Халімоніха:] — Выдумала перціся сярод ночы ў такую далеч, цераз лясы, цераз балоты! Мележ.
•••
Перціся на ражон — тое, што і лезці на ражон (гл. лезці).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)