гры́жа, -ы, мн. -ы, грыж, ж.
1. Хвароба, звязаная з выпадзеннем часткі якога-н. унутранага органа за межы поласці, у якой ён знаходзіцца.
2. Выпучаны такім чынам орган.
|| прым. гры́жавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прака́за, ‑ы, ж.
Цяжкая хранічная інфекцыйная хвароба, якая выяўляецца галоўным чынам у пашкоджанні скуры і тканак; лепра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сы́варатачны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які адбываецца пасля ўвядзення сывараткі або выклікаецца яе ўвядзеннем. Сываратачная хвароба. Сываратачнае лячэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заболева́ние ср. захво́рванне, -ння ср. (на што і без дап.), хваро́ба, -бы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слано́вы в разн. знач. слоно́вый;
~вая косць — слоно́вая кость;
○ ~вая хваро́ба — слоно́вая боле́знь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ску́рчыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. што. Сагнуць, падагнуць.
С. ногі.
2. каго-што. Звесці курчам.
Хвароба скурчыла пальцы.
Раптам мяне скурчыла (безас.).
|| незак. ску́рчваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ску́рчванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вадабо́язь, ‑і, ж.
Хвароба чалавека або жывёлы, якая перадаецца ад шалёнай жывёлы і суправаджаецца немагчымасцю глытаць вадкасць; шаленства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запале́нне, ‑я, н.
Хвароба, якая суправаджаецца павышэннем тэмпературы, прыпухласцю, пачырваненнем хворай часткі цела. Запаленне лёгкіх. Запаленне сярэдняга вуха.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падлама́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак.
Зламаць, надламаць знізу. Падламаць сук. // перан. Пазбавіць сілы. Так няўмольна падламала .. [хлопца] хвароба. Клышка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Не́мач ’слабасць, бяссілле, хвароба’ (Нас., Касп., Грыг., Гарэц., Чуд., Яруш., Пятк. 2, Жд. 2, Янк. Мат., ТС, Сцяшк.), ’хвароба, ліха’ (чавус., Нар. сл.), ’слабасць, перашкода’ (дзярж., Нар. сл.), niémač ’нейкая пошасная хвароба была за прыгонам’ (Варл.), не́мач ’д’ябал, чорт’ (Сл. ПЗБ), укр. не́міч ’хвароба, слабасць’, рус. не́мочь ’хвароба’, польск. niemoc ’хвароба, бяссілле’, чэш., славац. nemoc ’тс’, луж. njemoc/njamoc ’тс’, славен. nemȏč ’слабасць’, серб.-харв. немо̄ћ, мак. немоќ, немош ’слабасць, хвароба’, балг. немощ. Прасл. *nemoktь да *mogti, гл. магчы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)