вы́драць, -дзеру, -дзераш, -дзера; вы́драў, -рала; вы́дзеры; -драны; зак., што.
1. З сілай выцягнуць, вырваць што-н. моцна ўбітае, прымацаванае і пад.
В. цвік са сцяны.
В. ліст з кнігі.
2. Драпаючы, выдаліць, вырваць.
В. вочы.
3. перан. Атрымаць, узяць з вялікай цяжкасцю (разм.).
|| незак. выдзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саўлада́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., з кім-чым.
1. Перамагчы, узяць верх у чым-н.; адолець, асіліць каго-, што-н.
С. са злачынцам.
С. з канём (прымусіць слухацца, падпарадкаваць сабе). С. з сабою (перасіліць сябе).
2. Змагчы выканаць якую-н. работу, ажыццявіць што-н.
С. з уборкай хлеба.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прытулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак.
1. каго-што. Шчыльна або з пяшчотай прыціснуць, прыхіліць да сябе.
П. трубку да вуха.
П. дзіця да грудзей.
2. каго (што). Даць прытулак (у 1 знач.), узяць пад сваю апеку.
П. сірот.
|| незак. прыту́льваць, -аю, -аеш, -ае і прытуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наня́ць, найму, ноймеш, нойме; заг. наймі; зак., каго-што.
1. Прыняць на работу, узяць для выканання якіх‑н. паслуг на пэўных умовах. Наняць рабочых. Наняць адваката. □ Наняў.. [гаспадар] старога цесляра і пачаў выбіраць месца для дома. Якімовіч. Вяселле Янушак спраўляў багатае... Наняў славутую на ўсю акругу .. духавую музыку. Дайліда.
2. Зняць за плату для часовага карыстання. Наняць кватэру. Наняць залу. □ Кінуў Арцём парабкоўства, наняў хатку. Бядуля. // Узяць за плату для пераезду, перавозкі. Наняць машыну. Наняць коней.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запазы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
Пераняць, узяць адкуль‑н. Запазычыць ідэю. Запазычыць выраз. □ [Старшыня] нямала карыснага запазычыў з работы перадавікоў і цяпер, не шкадуючы сіл, гатоў дзяліцца вопытам сваёй арцелі. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каранда́ш, ‑а, м.
Прылада для пісьма, чарчэння, малявання ў форме тонкай палачкі з графітавым або іншым сардэчнікам; аловак. Просты карандаш. Хімічны карандаш. Каляровыя карандашы. Маляваць карандашом.
•••
Браць (узяць) на карандаш гл. браць.
[Ад цюрк. кара — чорны і таш, даш — камень.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распы́тванне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. распытваць — распытаць.
2. Пытанні, з дапамогай якіх што‑н. высвятляецца. [Міронаў] змог узяць для рамана фактычны матэрыял не з распытванняў.., а з уласнага вопыту. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
оха́пка ж. (дров) бярэ́мя, -мя ср.; (сена) аха́пак, -пка м.;
взять в оха́пку разг. узя́ць у аха́пак.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прока́тI м. прака́т, -ту м.; часо́вае карыста́нне;
взять на прока́т узя́ць на прака́т (у часо́вае карыста́нне).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
закла́д, -у, М -дзе, м.
1. Аддача (рэчы, маёмасці) у забеспячэнне абавязацельстваў, у пазыку.
Узяць грошы пад з.
Дакумент у закладзе.
2. Рэч, грошы, на якія паспрачаліся.
Выйграць з.
Ісці ў з. або біцца аб з. (перан.: спрачацца на грошы або што-н. іншае).
|| прым. закладны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)