Verbum

паласну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., каго-што (разм.).

Ударыць чым-н. доўгім, вузкім, што звычайна пакідае след у выглядзе вузкай паласы.

П. нагайкай па спіне.

П. нажом.

П. з аўтамата (перан.). Яе словы паласнулі па сэрцы (перан.).

гром, -у, мн. грамы́, -о́ў, м.

1. Грукат, які суправаджае маланку ў час навальніцы.

Раскаты грому.

Як г. з яснага неба (перан.: раптоўна, нечакана).

2. перан., чаго або які. Моцны гул, грукат.

Г. апладысментаў.

|| прым. грамавы́, -а́я, -о́е.

Г. удар.

драпе́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Драпежная жывёліна.

Лясныя драпежнікі.

2. перан. Драпежны (у 2 знач.) чалавек.

3. перан. Той, хто нажываецца на абрабаванні каго-н., на раскрадванні грамадскага набытку.

|| ж. драпе́жніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. драпе́жніцкі, -ая, -ае.

вы́йгрыш, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. выйграць.

2. Тое, што выйграна.

Вялікі в. па пазыцы.

Быць у выйгрышы (выйграць; таксама перан.: аказацца ў больш выгадным становішчы).

|| прым. вы́йгрышны, -ая, -ае.

Выйгрышная пазіцыя (якая абяцае выйгрыш або ўдачу, поспех; перан.).

вы́перадзіць, -раджу, -радзіш, -радзіць; -раджаны; зак., каго-што.

Тое, што і апярэдзіць.

В. у бегу.

В. у вучобе (перан.).

|| незак. выпераджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выпярэ́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выпераджэ́нне, -я, н. і выпярэ́джванне, -я, н.

В. тэрмінаў (перан.).

гіга́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Жывёла, расліна і пад. незвычайна вялікіх памераў, велікан.

Слон-г.

2. перан. Пра што-н. незвычайна вялікіх памераў.

Завод-г.

3. перан. Талент, вялікі дзеяч у якой-н. галіне.

Гіганты навукі.

каламу́ць, -і, ж.

1. Дробныя часцінкі ў вадкасці, якія не раствараюцца і робяць яе непразрыстай і мутнай.

2. перан. Адсутнасць яснасці ў думках, разуменні.

К. у галаве.

К. на душы.

3. перан., чаго або якая. Імгла, непраглядная заслона.

Белая к. завірухі.

крышта́льны, -ая, -ае.

1. гл. крышталь.

2. перан. Празрысты, чысты.

Крыштальная вада.

3. перан. Беззаганны, бездакорны (пра лепшыя якасці чалавека, а таксама пра чалавека з такімі якасцямі).

Крыштальнае сумленне.

Крыштальнай душы чалавек.

|| наз. крышта́льнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

амярцві́ць, 1 ас. адз. не ўжыв., -цві́ш, -цві́ць; зак., што.

1. Зрабіць неадчувальным, безжыццёвым.

А. тканку.

2. перан. Пакінуць без выкарыстання.

А. капітал.

3. перан. Пазбавіць цікавага, жывога зместу.

А. цікавую ідэю.

|| незак. амярцвля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. амярцве́нне, -я, н.

праця́ць, пратну́, пратне́ш, пратне́; пратнём, пратняце́, пратну́ць; праця́ў, -ця́ла; пратні; праця́ты; зак., каго-што.

Тое, што і праткнуць.

П. рагамі.

Гэта думка балюча працяла сэрца (перан.). П. поглядам (перан.: хутка і пільна паглядзець на каго-н.).

|| незак. праціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.