знаццё, ‑я, н.
Разм. (звычайна са словамі «каб жа»). Веданне, прадбачанне. Ігнат вінавата ўсміхнуўся: — Каб жа знаццё, то і сам бы нешта прыдумаў. Чыгрынаў. Каб жа знаццё, што будзе такое, няхай бы Казік, шалахвост гэты, заставаўся адзін. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чу́тачку, прысл.
Разм. Крышачку, трошачкі. І плацце сонечнага колеру, і прычоска, чутачку паднятая стаўбунком.. — усё так міла і так хораша.. [Тоні]. Скрыган. Моцны вецер.. абсыпаў.. [Міхаську] мяккім сняжком. Але — няхай сабе. Яму ж так добра. Яшчэ хоць чутачку адпачыць бы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзі́ў, ‑дзіву, м.
Разм. Паводле забабонных уяўленняў — хвароба, якая ўзнікае ад урокаў. — Дык што з вамі такое? — запытала суседка, зайшоўшы ў хату. — Сціснула ў грудзях, не дыхнуць. — Ці не з вачэй толькі вам. Можа бабку Макарыху паклікаць? Няхай падзіў адкіне. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагрэ́ць, ‑граю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што і без дап.
Грэць некаторы час. У хаце Святланка і без таго насядзелася. То няхай хоць сёння сонца яе пагрэе як мае быць. Васілёнак.
•••
Пагрэць рукі — тое, што і нагрэць рукі (гл. нагрэць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прахарчава́цца, ‑чу́юся, ‑чу́ешся, ‑чу́ецца; зак.
Пракарміцца. [Сяргей:] — Ты магла спакойна перачакаць бяду дзе-небудзь у вёсцы, у добрай цёткі. Памагала б ёй і як-ніяк прахарчавалася б. Няхай. [Андрэй:] — У нас і ў саміх мала сена, не ведаем, як зіму прахарчуемся... Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правака́тар, ‑а, м.
1. Тайны агент, які дзейнічае шляхам правакацыі (у 1, 2 знач.). Ганне Сяргееўне і раней у падполлі прыходзілася сустракацца з такімі выпадкамі, калі трэба было ліквідаваць правакатараў. Няхай.
2. Падбухторшчык, які дзейнічае са здрадніцкай мэтай. Правакатар вайны.
[Ад лац. provocator.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахлябта́ць, ‑хлябчу, ‑хлебчаш, ‑хлебча; зак., што і чаго.
Разм.
1. Выхлебтаць усё, многае. Пахлябтаць увесь суп.
2. і без дап. Хлябтаць некаторы час. — З’еўшы курыцу, .. [лісіца] падышла да гладыша з малаком, сцягнула сурвэтку, усунула ў гладыш галаву, трохі пахлябтала, села, аблізалася. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і асядлаць (у 1, 2 знач.). [Пан:] — Ты там скажы, няхай кабыліц абсядлаюць, ды так, неўзабаве, мы і скокнем туды. Скрыган. Хурс рвануўся бегчы, сабака адарваўся... і абсядлаў яго ззаду. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; незак.
1. Выбівацца з сіл, знясільвацца. [Шэя:] — Ай, ай, няхай бы, сусед, мне даў [куфэрак], я б сам усё гэта зрабіў, навошта суседу мардавацца. Гартны.
2. Разм. Мучыцца, пакутаваць. Дзеці мардаваліся, мыляліся, некаторыя плакалі, пішучы гэтае слова [экзаменацыйная]. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычапуры́цца, ‑пуруся, ‑пурышся, ‑цурыцца; зак.
Разм. Апрануцца лепш, чым звычайна, прывесці сябе ў лепшы выгляд; прыбрацца, прыфранціцца, прыхарашыцца. У лясным лагеры даяркі, пастухі, вартаўнікі прычапурыліся і чакалі таго незвычайнага свята. Сабаленка. Мікітавіч прычапурыўся, прышпіліў на пінжак свой працоўны ордэн. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)