перахаце́ць, ‑хачу, ‑хочаш, ‑хоча; зак., чаго або з інф.
Перастаць хацець чаго‑н., страціць жаданне рабіць што‑н.; расхацець. Перахацець есці. Перахацець купацца. Перахацець вады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́варыцца, ‑рыцца; зак.
1. Вылучыцца ў выніку варкі. Выварыўся цукар з буракоў.
2. Страціць якія‑н. якасці, асаблівасці ў працэсе доўгай варкі. Мяса добра выварылася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раззбро́іцца, ‑роюся, ‑роішся, ‑роіцца; зак.
1. Зняць з сябе зброю; вызваліцца ад сродкаў узбраення. Армія раззброілася.
2. перан. Адмовіцца ад барацьбы, страціць волю да барацьбы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азвярэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Страціць чалавечыя якасці; зрабіцца шалёным, раз’юшаным; набыць звярынае аблічча; звар’яцець. [Паніч:] Ты, мой міленькі, азвярэў і не помніш сам, што кажаш. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздружы́цца, ‑дружуся, ‑дружышся, ‑дружыцца; зак.
Разм. Спыніць, перарваць сваю дружбу з кім‑н. // перан. Страціць прыхільнасць да чаго‑н., перастаць займацца чым‑н. Раздружыцца з кнігамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скамячы́цца, ‑мечыцца; зак.
1. Стаць скамечаным, змятым. Адзенне скамячылася.
2. перан. Страціць належны выгляд, нармальны ход, сказіцца. У зале, вядома, шум, дзелавая частка скамячылася, змазалася. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адарва́цца, -ву́ся, -ве́шся, -ве́цца; -вёмся, -вяце́ся, -ву́цца; -ві́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), ад каго-чаго. Аддзяліцца, адпасці.
Гузік адарваўся.
Дошка адарвалася.
2. ад каго-чаго. Аддзяліцца, адысці.
Самалёт адарваўся ад зямлі.
Не а. ад такой прыгажосці.
3. ад чаго. Аддаліўшыся, страціць сувязь з іншымі.
Абоз адарваўся ад атрада.
А. ад кампаніі.
4. ад каго. Пра войскі: аддаліўшыся, страціць сутыкненне з праціўнікам.
А. ад праціўніка.
5. ад чаго. Перастаць часова займацца чым-н. па якой-н. прычыне.
Не а. ад цікавай кнігі.
|| незак. адрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; наз. адры́ў, -ры́ву, м. (да 2—5 знач.).
Вучыцца без адрыву ад вытворчасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адме́рці, 1 і 2 ас. не ўжыв., адамрэ́; адмёр, -мёрла; зак.
1. Страціць жыццяздольнасць, стаць нежывым, загінуць (пра часткі якога-н. арганізма, расліны).
Клеткі тканак адмерлі.
2. перан. Перастаць існаваць, знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).
Старыя звычаі адмерлі.
|| незак. адміра́ць, -а́е.
|| наз. адміра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прапі́ць, -п’ю́, -п’е́ш, -п’е́; -п’ём, -п’яце́, -п’ю́ць; -піў, -піла́, -ло́; -пі; -піты; зак.
1. каго-што. Патраціць на выпіўку, п’янства.
П. грошы.
2. што. Пашкодзіць, страціць у выніку п’янства (разм.).
П. голас. П. талент.
|| незак. прапіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прапіва́нне, -я, н. і прапіццё, -я́, н. (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
растапта́цца, ‑топчацца; зак.
Разм. Страціць форму, стаць залішне прасторным у выніку працяглай носкі; разнасіцца (пра абутак). [Соф’я Сідараўна:] — Сукенка твая ўжо нікуды не варта. Ды і чаравікі растапталіся. Парахневіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)