ако́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.

Тое, чым акаваны які‑н. прадмет. Жалезная акоўка прыклада звонка ляснула, і адразу на боты пырснула кроў. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амуле́т, ‑а, М ‑леце, м.

Невялікі прадмет, што носяць на целе як магічны сродак, быццам бы здольны засцерагчы ад няшчасця, хваробы і пад.; талісман.

[Лац. amuletum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мадыфіка́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Відазмяненне чаго‑н., якое адзначаецца з’яўленнем новых уласцівасцей.

2. Прадмет або з’ява, якія падвергліся такому відазмяненню. Алмаз — мадыфікацыя вугляроду.

[Лац. modificatio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыдме́та ’прыкмета’: буркаўкі ідуць па вадзе — апяць дошч пойдзіць — прыдмета такая (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Верагодна, кантамінацыя слоў прыкме́та і прадме́т (гл.) з-за страты імі, асабліва апошнім, у жывой гаворцы ўласнай семантыкі, што магло адбыцца ў сувязі з іншамоўнасцю слова, гл. прадме́т. Параўн. аналагічныя рус. дыял. прадме́та ’тс’, придме́т ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пу́дзіла, -а, мн. -ы, -дзіл, н.

1. Чучала для адпужвання птушак у агародах, садах.

2. перан. Пра чалавека, які адпужвае сваім выглядам, а таксама пра чалавека, вычварна, безгустоўна апранутага (разм.).

3. Тое, чым (той, кім) палохаюць, прадмет боязі, страху.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маналі́т, -у, М -ліце, мн. -ы, -аў, м.

1. Суцэльная каменная глыба, а таксама прадмет, высечаны з яе.

2. Кавалак глебы з непарушаным структурным складам, які паказвае будову глебы ў вертыкальным разрэзе (спец.).

|| прым. маналі́тны, -ая, -ае.

Маналітная калона.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абро́ць, ‑і, ж.

Прадмет вупражы, які надзяецца каню на галаву. Сёмка трымаў каня за аброць, упіраўся плечуком у аглоблю. Колас.

•••

Трымаць на аброці гл. трымаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заало́гія, ‑і, ж.

Навука, якая вывучае жывёльны свет. // Прадмет выкладання ў сярэдняй і вышэйшай школе. Урокі заалогіі. // Разм. Падручнік па заалогіі. Купіў заалогію і хімію.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

награні́ць, ‑граню, ‑граніш, ‑граніць; зак., што.

Спец. Апрацаваць граненнем які‑н. прадмет. Награніць крыштальнае шкло. // чаго. Прыгатаваць шляхам гранення нейкую колькасць чаго‑н. Награніць алмазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашту́чны, ‑ая, ‑ае.

Які вылічваецца за кожную штуку, асобны прадмет. Паштучная аплата. // Які выпускаецца, прадаецца і пад. штукамі, не агулам. Паштучны продаж. Паштучная апрацоўка дэталей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)