леў¹, ільва́ і (пасля галосных) льва, мн. ільвы́ і (пасля галосных) львы, ільво́ў (льво́ў), м.

1. Буйны драпежнік сямейства кашэчых з кароткай жаўтаватай поўсцю (і пышнай грывай у самцоў).

Рык ільва.

2. перан. Той, хто вызначаецца магутнай сілай, смеласцю, адвагай.

○

Марскі леў — жывёліна сямейства вушастых цюленяў.

◊

Ільвіная доля — самая большая частка чаго-н.

|| прым. ільві́ны і (пасля галосных) льві́ны, -ая, -ае.

Ільвіны зеў (назва кветкі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Бабек польны ’расліна Oenothera biennis L., асліннік двухгадовы’ (Кіс.). Паходжанне назвы няяснае. Магчыма, запазычанне. Але не выключаецца сувязь з баб- ’круглы прадмет’ (гл.): кветкі цэлы дзень закрытыя і нагадваюць бутоны (параўн. Махэк, Jména rostl., 150).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дарва́ць сов.

1. (окончить рвать, срывать что-л.) дорва́ть;

д. апо́шнія кве́ткі — дорва́ть после́дние цветы́;

2. разг. (окончательно износить — об одежде, обуви) дорва́ть, дотрепа́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абляпі́ць сов., в разн. знач. облепи́ть;

гразь ~пі́ла машы́ну — грязь облепи́ла маши́ну;

а. сцяну́ аб’я́вамі — облепи́ть сте́ну объявле́ниями;

пчо́лы ~пі́лі кве́ткі — пчёлы облепи́ли цветы́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папяровы

1. в разн. знач. бума́жный;

~выя кве́ткі — бума́жные цветы́;

~вая фа́брыка — бума́жная фа́брика;

~вая вытво́рчасць — бума́жное произво́дство;

2. писчебума́жный;

◊ ~вая цягані́на — бума́жная волоки́та

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ная́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — німфа рэк і ручаёў; русалка.

2. Аднагадовая водная травяністая расліна сямейства наядавых, якая мае тонкае разгалінаванае сцябло і малапрыкметныя адзіночныя кветкі.

3. Лічынка страказы (а таксама аўсяніка, вяснянкі), якая жыве ў вадаёмах.

[Грэч. naiades ад náō — цяку.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апыле́нне, ‑я, н.

1. Перанос пылку кветкі з тычынак на рыльца песціка, у выніку чаго адбываецца апладненне. Штучнае апыленне.

2. Дзеянне паводле дзеясл. апыліць (у 2 знач.).

•••

Перакрыжаванае апыленне — перанясенне пылку з тычынак кветак адной расліны на рыльцы песцікаў кветак другой расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

двухпо́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які аб’ядноўвае ў сабе адзнакі мужчынскага і жаночага полу (пра жывёльны арганізм). Цікавы акунь тым, што ён — двухполы. Кожная рыбіна можа быць і самцом і самкай. «Маладосць».

2. Які мае тычынкі і песцікі ў адной кветцы. Двухполыя кветкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свячэ́нне, ‑я, н.

Стан паводле дзеясл. свяціцца (у 1 знач.); выпраменьванне святла. Свячэнне фосфару. / у перан. ужыв. Нібы глыбіннае свячэнне, Душы маўклівае агонь. Усё зямное азначэнне — Твая сяброўская далонь. Вярба. Бачу — Кветкі бярэ І пляце, Спалучае Сінь фіялак І лотаці жоўтай свячэнне... Кусянкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Начакве́т ’букашнік горны, Jasione montana L.’ (віц., Кіс.), іншыя назвы: начнік, начніца, паўночнік (там жа). Складанае слова, першая частка (да ноч), відаць, сведчыць пра раскрыванне кветкі ў начны час (параўн. іншыя назвы), другая — да квет(ка), гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)