апада́ць, ‑ае; незак.
1. Незак. да апасці.
2. Спускацца ўніз, даваць нахіл у які‑н. бок. Я бачу, як адным сваім краем сяло ўдаецца ў жыты. Другі канец яго ападае ў нізіну. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
справазда́чнасць, ‑і, ж.
1. Рахункаводства паводле ўстаноўленай формы, якое вядзецца ўстановамі і прадпрыемствамі, што павінны даваць справаздачу аб сваіх дзеяннях. Фінансавая справаздачнасць.
2. Сукупнасць дакументаў, якія апраўдваюць расходы ўстановы. Прывесці справаздачнасць у парадак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ілюстрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што.
1. Даць (даваць) малюнкі, якія суправаджаюць, паясняюць змест твора.
І. кнігу.
2. перан. Пацвердзіць (пацвярджаць) што-н. чым-н. наглядным, канкрэтным (прыкладам, словам, жэстам і пад.).
І. адказ прыкладамі.
|| зак. таксама праілюстрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.
|| наз. ілюстра́цыя, -і, ж. і ілюстрава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падашука́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Крыху ашукацца, пралічыцца ў чым‑н. — Ты толькі, Міхась, не накідайся адразу на яду, — асцерагаў Міхася Пятрусь: — бо мама штораз будзе даваць смачнейшую страву. Я летась падашукаўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паняво́лі, прысл.
Насуперак жаданню, па неабходнасці. — Паняволі будзеш пасціць, калі ў кубле пуста. Чарнышэвіч. [Марыля:] Як бы там сабе ні было, а нам трэба думаць, як далей жыць. Паняволі мусім сабе даваць якую раду. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ну́ртам, ну́рта ’ніцма’ (Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ). Відаць, да курыць ’падаць уніз тварам’ пад уплывам корт, курт ’глыбіня, вір’ (гл.); сюды ж нуртаваць ’ныраць, даваць нырца’ (Сцяшк. Сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апаліты́чны, ‑ая, ‑ае.
Які стаіць убаку ад грамадска-палітычнага жыцця або ўхіляецца ад ўдзелу ў ім. [Маргун] пачакаў, пакуль выйдзе Шаевіч, і ўзяўся даваць мне праборку: — Бачыш, беспартыйны, апалітычны чалавек, а робіць тое, што трэба. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апрана́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да апрануць.
2. Даваць магчымасць насіць вопратку якога‑н. фасону або ў адпаведнасці з акалічнасцямі. Апранаць дзіця па апошняй модзе. □ У выхадныя дні апранаць.. [Пніцкі] пачаў чыстую.. жакетку. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надава́цца 1, ‑даецца; незак.
Зал. да надаваць 1.
надава́цца 2, ‑даюся, ‑даешся, ‑даецца; ‑даёмся, ‑даяцеся; зак.
Разм. У выразе: усім не надаешся — усё роўна на ўсіх не хопіць (асабліва калі не хочацца даваць чаго‑н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крок, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Рух нагой пры хадзьбе, бегу, а таксама адлегласць ад нагі да нагі пры такім руху.
Дзіця зрабіла першыя крокі.
Ступіць на к. уперад.
2. толькі мн. Гукі, што ўтвараюцца пры хадзьбе.
У калідоры чуліся гулкія крокі.
3. звычайна адз. Тэмп руху пры хадзьбе.
Прыбаўце кроку!
Шпаркім крокам.
4. перан. Дзеянне, учынак.
Рашучы к.
Няправільны к.
5. перан. Этап у развіцці чаго-н.
К. у развіцці навукі.
Новы к. у асваенні касмічнай прасторы.
◊
Адзін крок — зусім блізка.
За два (тры і пад.) крокі — вельмі блізка.
Кроку не ступіць без каго-, чаго-н. — не абысціся без чыёй-н. дапамогі.
На кожным кроку — усюды. Не даваць кроку ступіць — не даваць самастойна дзейнічаць.
Першы крок — самы пачатковы перыяд якіх-н. дзеянняў або дзейнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)