укру́г, прысл. і прыназ.
Абл.
1. прысл. Кругом, вакол. Раз бяседа вялікая ў князя была: На пасад дачку княжну садзілі; За сталом він заморскіх крыніца цякла, Бегла музыка ўкруг на паўмілі. Купала.
2. прыназ. з Р. Вакол чаго‑н. Няяркая, маленькая вясёлка Укруг месяца ледзь бачна зіхаціць. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акружны́, ‑ая, ‑ое.
Які размешчаны вакол чаго‑н.; кружны, абходны. Акружная чыгунка. □ [Міканор] устаў і пайшоў далей акружной сцежкай. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паабса́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Абсадзіць вакол, па краях што‑н. або ўсё, многае. [Бацька] паабсаджваў дрэвамі дарогу. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салено́ід, ‑а, М ‑дзе, м.
Драцяная спіраль, наматаная на стрыжань, вакол якой пры прапусканні электрычнага току ўтвараецца магнітнае поле.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вако́лле, ‑я, н.
Разм. Мясцовасць, прастора вакол чаго‑н.; наваколле. Лажыўся на зямлю вечар і засцілаў цеменню ўсё ваколле. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́мегам, прысл.
Абл. Кулём, стрымгалоў. Сабака то бегаў вакол [Леўкі і Усціма], то вомегам кідаўся пад ногі. Сабаленка.
•••
Вомегам вылезці (выйсці) гл. вылезці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калаўро́ткі, ‑так; адз. калаўротка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.
Мікраскапічныя арганізмы з раснічкамі вакол ротавай адтуліны, якія, верцячыся, прыцягваюць ежу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыство́льны, ‑ая, ‑ае.
Размешчаны каля ствала або вакол ствала дрэва. [Студэнты-практыканты] сваімі рукамі абрэзалі кроны садовых дрэў, абкапалі прыствольныя кругі. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сферо́ід, ‑а, М ‑дзе, м.
Спец. Цела, якое ўтвараецца вярчэннем эліпса вакол яго малой восі; сплюшчаны шар, паверхня такога шара.
[Ад грэч. sphaira — шар і eidos — від.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трэ́псы ‘махры вакол хусткі’ (кобр., ЛА, 4). Гл. трапасні; адносна канца слова спасылаюцца на магчымы ўплыў літ. trepséti, trepsénti ‘тупаць, стукаць нагамі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)