рассе́яцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -се́ецца; зак.
1. Падаючы, сеючыся, рассыпацца ў розныя бакі, папасці ў розныя месцы.
2. Размеркавацца, размясціцца на вялікай прасторы, у розных месцах.
Байцы рассеяліся па лесе.
3. перан. Прайсці, знікнуць (пра якое-н. непрыемнае пачуццё).
Мая трывога не рассеялася.
|| незак. рассе́йвацца, -аецца і рассява́цца, -а́ецца.
|| наз. рассе́йванне, -я, н. і рассява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Мець сумежныя бакі, размяшчацца вельмі блізка, упрытык.
Ветравыя дошкі стыкаюцца над франтонамі.
2. Знаходзіцца дзе-н. які-н. час, прыпыняцца.
Дома прыходзіцца рэдка с.
3. перан. Быць звязаным з чым-н.; мець адносіны да чаго-н.
Нашы інтарэсы стыкаюцца даволі часта.
|| аднакр. стыкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адсве́т, ‑у, М ‑свеце, ж.
Тое, што і водсвет. Ужо сонца пакінула пакой. Толькі адна сцяна мылася яго адсветам. Гартны. Бакі .. [хмарак] чорныя, краі залацяцца чырвоным адсветам. Чорны. Тваё сэрца — адсвет бліскавіц. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідлі́васць, ‑і, ж.
Абл. Уласцівасць гідлівага; агіда да каго‑, чаго‑н. Раптам з глухой чорнай бездані [калодзежа].. з фыркатам кінуўся ў бакі дзікаваты каціны вывадак. Сотнікаў ненавідзеў катоў і з гідлівасцю адхіснуўся. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дабяла́, прысл.
1. Чыста, да белага колеру. Вымыць сарочку дабяла.
2. Да белага напалу. У горне ляжаў прадаўгаваты кавалак распаленага дабяла жалеза, ад яго з лёгкім трэскам разляталіся ў бакі блакітныя іскры. Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лучы́цца, лучуся, лучышся, лучыцца; незак.
Разм. Злучацца, яднацца. Налібоцкая пушча.. ва ўсе бакі — ляскамі ды пералескамі — лучылася з іншымі масівамі беларускіх лясоў. Брыль. Спіць усё, а дух сусвету З духам лучыцца зямлі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поўсць, ‑і, ж.
Шэрсць; падшэрстак. Ён [мядзведзь] бакі свае трэ, Сваю футру і поўсць, А мурашкі цярэбяць, Сякуць і сякуць. Бядуля. Потым [Галя і Света] падышлі да клеткі Бялянкі і наскублі ў трускі дзве жмені поўсці. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раса́днік, ‑а, м.
1. Спецыяльная скрынка з зямлёй для вырошчвання расады.
2. Месца, дзе вырошчваюць маладыя расліны, расаду. Хаты разбегліся ў бакі і.. на пляц пазіраюць нясмела з-за густа зачастаколеных расаднікаў. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На-быкі́ = рус. на нет (Мядзв.). Няясна. Магчыма, на бакі ’ўбок’ ад бок (фанетычна на бъкі́), як адхіленне ад нармальнага шляху; аднак параўн. польск. na psy pójść сапсавацца’, што дапускае існаванне падобнай мадэлі і ў беларускай мове, але сувязь з бык застаецца неабгрунтаванай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пааб’язджа́ць, ‑ае; зак.
Разм.
1. каго-што. Аб’ехаць усё, многае або ўсіх, многіх.
2. Асесці, асунуцца — пра ўсё, многае. Так ад таго лета і зеўрае пасярод вёскі незасыпаная яма. Бакі яе пааб’язджалі, абсунуліся. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)