Verbum

дэмакра́тыя, -і, ж.

1. Палітычны лад, заснаваны на прызнанні прынцыпаў народаўладства, свабоды і роўнасці грамадзян.

2. Прынцып арганізацыі калектыўнай дзейнасці, пры якім забяспечваецца актыўны і раўнапраўны ўдзел у ёй усіх членаў калектыву.

|| прым. дэмакраты́чны, -ая, -ае.

Д. лад.

Дэмакратычная рэспубліка.

Дэмакратычная партыя.

Дэмакратычныя пераўтварэнні.

гарсэ́т, -а, М -сэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Шырокі пругкі пояс для сцягвання таліі, які носяць пад адзеннем.

2. Цвёрды і шырокі артапедычны пояс, які выкарыстоўваецца пры захворваннях пазваночніка.

Гіпсавы г.

3. Безрукаўка ў традыцыйным касцюме беларускіх жанчын.

Вышываны г.

|| прым. гарсэ́тны, -ая, -ае.

асацыя́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Аб’яднанне асоб або ўстаноў аднаго роду дзейнасці.

Навуковая а.

2. Заснаваная на нервова-псіхічных працэсах сувязь паміж асобнымі ўяўленнямі, думкамі і пачуццямі, пры якой адно выклікае другое.

А. па падабенстве.

|| прым. асацыяцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

ціскі́, -о́ў.

1. Прыстасаванне для заціску і трымання прадмета пры яго апрацоўцы.

2. перан. Тое, што пазбаўляе свабоды дзеяння, ставіць у цяжкае, бязвыхаднае становішча.

◊

Узяць у ціскі —

1) прыгнятаючы, поўнасцю падпарадкаваць сабе;

2) пра двухбаковы ахоп войск праціўніка.

|| прым. ціско́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

прада́жны, -ая, -ае.

1. гл. продаж.

2. Прызначаны для продажу.

Прадажная рэч.

3. Пра цану, вартасць: які бярэцца пры продажы.

Прадажная цана тавару.

4. Які за грошы, за подкуп здольны да ганебных учынкаў.

П. чалавек.

Прадажнае пяро (перан.)

|| наз. прада́жнасць, -і, ж. (да 4 знач.).

рэ́заны, -ая, -ае.

1. Парэзаны на кавалкі.

Р. сыр.

2. у знач. прым. Нанесены рэжучай зброяй.

Рэзаная рана.

Крычыць як р. (наз.; нібы яго рэжуць; разм.).

3. у знач. прым. Накіраваны коса, убок (пры гульні ў тэніс, валейбол і пад.).

Р. удар.

Р. мяч.

смяя́цца, смяю́ся, смяе́шся, смяе́цца; смяёмся, смеяце́ся, смяю́цца; сме́йся; незак.

1. Праяўляць весялосць, радасць пры дапамозе смеху.

С. да слёз.

2. з каго-чаго. Высмейваць каго-, што-н.; насміхацца.

Нельга с. са старога чалавека.

3. перан. Жартаваць, гаварыць смехам.

Я не веру табе, ты смяешся.

мімо́за, -ы, мн. -ы, -мо́з, ж.

1. Трапічная расліна сямейства бабовых, асобныя віды якой згортваюць лісцікі пры дотыку да іх.

Не мужчына, а м. (перан.: пра крыўдлівую, сарамлівую асобу).

2. Від паўднёвай акацыі сямейства бабовых з дробнымі жоўтымі кветкамі.

Падараваць мімозы.

|| прым. мімо́завы, -ая, -ае.

мі́сія, -і, мн. -і, -сій, ж.

1. Адказная роля, высокае прызначэнне каго-н.

Вялікая м. вучонага.

2. Пастаяннае дыпламатычнае прадстаўніцтва пры якой-н. дзяржаве на чале з пасланнікам.

3. Дыпламатычная дэлегацыя спецыяльнага прызначэння.

М. дружбы (перан.). М. добрай волі (перан.).

4. Місіянерская арганізацыя.

Папская м.

мішэ́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Прадмет, які служыць цэллю пры вучэбнай або трэніровачнай стральбе.

2. перан. Той, хто (або тое, што) з’яўляецца прадметам для кпінаў.

Ужо так павялося, што ён служыць мішэнню для жартаў.

|| прым. мішэ́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).