Verbum

дыяле́кт, ‑у, М ‑кце, м.

Мясцовая разнавіднасць мовы; гаворка (у 4 знач.). [Вялічка] быў недзе з-пад Семежава і тамашнія дыялектам.. гаварыў і тут. Чорны. // Група мясцовых гаворак, якія аб’ядноўваюцца агульнасцю фанетычных, граматычных і лексічных рыс. Паўночна-ўсходнія і паўднёва-заходнія дыялекты беларускай мовы. Атычны дыялект.

[Грэч. diálektos.]

загуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм. Забавіцца, прабыць занадта доўгі час на пагулянцы. Заспаная гаспадыня адамкнула мне дзверы. — Недзе вы гэтак загуляліся. — Ды так забавіўся трохі. Сабаленка. // Захапіўшыся якой‑н. гульнёй, забыцца на ўсё. Віталік так загуляўся, што не заўважыў, як і прыцемкі нахапіліся. Даніленка.

пазахо́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Захапіць усіх, многіх або ўсё, многае. Пазахопліваць палонных. Пазахопліваць зброю. // Апярэдзіўшы каго‑н., заняць для сябе ўсё, многае. Пакуль Мілана недзе ў спальні прычэсвалася, лепшыя месцы пазахоплівалі іншыя госці, і Будыкам мімаволі прыйшлося мясціцца на краі стала. Шамякін.

паны́ла,

1. Прысл. да панылы.

2. безас. у знач. вык. Пра панылы настрой, які адчувае хто‑н. Сумна, паныла ўсе гэтыя дні на душы ў Міці. Навуменка. // Пра акружэнне, якое наводзіць панылы настрой. У хаце было паныла, быццам недзе за сцяной ляжаў нябожчык. Асіпенка.

пары́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Рыпець злёгку або час ад часу. Парыпвае мост заінелы, На рэчышчы снег Белы-белы. Лойка. Трымаў невялікі марозік, і пад нагамі ледзь чутна парыпваў неглыбокі снег. Курто. Недзе ў лесе жаласна ціўкала птушка і парыпвала надломленае бурай дрэва. Сіняўскі.

прыглушы́цца, ‑глушыцца; зак.

1. Стаць менш чутным, гучным. Каля залітага вадой мастка пачалі нечым драўляным стукаць, і раптам вадзяны шум прыглушыўся і ўпаў на ніжэйшыя тоны. Чорны.

2. перан. Аслабець, зменшыцца (пра адчуванне, пачуццё). Недзе прыглушыўся боль, калі яго вочы глянулі на зоры. Пестрак.

таксапа́рк, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Месца рамонту і стаянкі таксі. Я .. здагадаўся, што недзе тут блізка таксапарк і што машыны, мусіць, ідуць на перазменку. М. Стральцоў. // Прадпрыемства, якое займаецца перавозкай пасажыраў на таксі. Працаваць у таксапарку.

2. ‑у. Сукупнасць таксі. Абнаўленне таксапарку.

ужа́ць, ужну, ужнеш, ужне; ужнём, ужняце; зак.

1. (звычайна з адмоўем «не»). Змагчы жаць. Гэтым сярпом не ўжнеш. Жыта такое, што не ўжаць.

2. Нажаць, зжаць якую‑н. колькасць. Бацька з Захарам недзе там [жыта] калоцяць сёння, што пазаўчора ўжалі на гары ды падсушылі. Брыль.

верашча́ць, ‑шчу́, ‑шчы́ш, ‑шчы́ць; незак.

Віскліва з пералівамі пішчаць, гучаць; трашчаць, стракатаць. — Як то можа быць! — верашчаў ён [прамоўца] пісклявым, але рэзкім, чутным голасам. Гарэцкі. На фурманках парасяты ў мяшках верашчаць, кудах[чуць] куры ў кошыках. Галавач. Недзе паблізу лязгалі буферы, пасвістваў манеўравы паравоз-кукушка, верашчаў свісток счэпшчыка. Карпаў.