стыхі́я, -і, мн. -і, -хій, ж.
1. У антычнай натурфіласофіі: адзін з асноўных элементаў прыроды (агонь, вада, зямля, паветра).
2. Магутныя сілы прыроды, якія непадуладныя чалавеку.
Разбуральная с.
3. перан. Неарганізаваная сіла, якая дзейнічае ў сацыяльным асяроддзі.
С. канкурэнцыі.
4. перан. Прывычнае акружэнне, кола любімых заняткаў, інтарэсаў.
Горы — с. альпіністаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Во́гнішча ’касцёр; месца, дзе быў касцёр’ (БРС, КТС, Нас., Бяльк., Касп., Др.-Падб., Яруш., Яшк.); ’пажарышча’ (Шат.). Рус. о́гнище ’астаткі кастра, месца, дзе быў касцёр’, укр. огни́ще ’тс’, ст.-рус. огнище ’ачаг; месца, дзе быў касцёр’, чэш. ohniště ’тс’, балг., макед. о́гниште ’ачаг’, серб.-харв. о̀гњӣште ’тс’, в.-луж. vohnišćo ’месца, дзе быў агонь’. Прасл. *ognistjьe. Ад агонь (гл.) з суф. ‑išče (Махэк₂, 410; Скок, 2, 546).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
утушы́ць 1, утушу, утушыш, утушыць; зак., што.
Патушыць, затушыць агонь. Рабочыя разам з чырвонаармейцамі адразу ж утушылі агонь. Лынькоў. // перан. Пагасіць пачуцці да каго‑н. Зразу ўсхліпвае і абхапляе ўсю істоту палкае і засмаглае каханне, каханне, якое нічым утушыць немагчыма. Нікановіч.
утушы́ць 2, утушу, утушыш, утушыць; зак., што.
Тушэннем давесці да гатоўнасці, зрабіць тушаным. Утушыць мяса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драпе́жнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць драпежнага. Рыжая, як агонь, барада і такія ж валасы, маленькія хітрыя вочкі сведчылі аб жорсткасці і драпежнасці .. [Віркавай] натуры. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заі́клівы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і заікасты. Заіклівы галасок хлопчыка пытаецца: — Т-татка, а ч-чаму, каб агонь гарэў, на яго дзьмухаюць? Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зніч, ‑у, м.
Святы агонь у язычнікаў. У іх [літоўцаў] бажніцах, у дубровах заўжды магутны Зніч гарэў. Ягоны водбліск пурпуровы навокал золатам мігцеў. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыпіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Прыпяць усіх, многіх. Папрыпіналі [мужчыны] коней, разлажылі агонь, перакусілі чаго было дый пачалі на начлег майстравацца. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздзьму́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Дзьмухаючы, прымусіць гарэць, распаліць. [Хлопцы] ледзь раздзьмухалі апошнія вугельчыкі, распалілі вялікі агонь і паснулі каля яго. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
огни́ще
1. во́гнішча, -шча ср.;
2. (костёр) аго́нь, род. агню́ м., касцёр, род. кастра́ м.; во́гнішча, -шча ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аге́ньчык, -а і -у, мн. -і, -аў, м.
1. гл. агонь.
2. -а. Святло ад чаго-н. у выглядзе кропкі, плямкі святла.
А. папяросы.
Вёска заснула: ні аднаго агеньчыка.
3. -у, перан. Захапленне, запал (разм.).
Танцор з агеньчыкам.
4. перан. Бляск вачэй (адлюстраванне ўнутранага стану каго-н.).
У яе вачах — смяшлівыя агеньчыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)