Ква́кша ’лягушка сямейства бясхвостых земнаводных, якая жыве пераважна на дрэвах’ (ТСБМ). Форма слова, відавочна, адлюстроўвае балтыйскі ўплыў. Параўн. структурна тоеснае літ. kvākše ’квактуха’ (да kvakšėti ’квактаць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кульчыбе́р ’гладыёлус чарапіцападобны, Gladiolus imbricatus L.’ (Кіс.) Ці не звязана з кульчыкі (гл.)? Ва ўсякім разе другая аснова гэтага складанага слова застаецца няяснай (да чабор (гл.)?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лапану́ць ’пабегчы, ірвануць, паспяшацца’ (карэліц., Нар. сл.) — балтызм. Параўн. літ. lapanóti ’бегчы’, lapénti ’хутка ісці, бегчы’. Канец слова ‑нуць на беларускай глебе атрымаў значэнне імгненнасці дзеяння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лічы́льнік ’той, хто лічыць’ (Бяльк.). Да лічы́ць (гл.). У літаратурнай мове ўжываецца лічы́льшчык ’тс’ (ТСБМ). Крукоўскі (Уплыў, 121) адносіць гэта слова да калек з рус. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма ’мама’ (Растарг., Сцяшк. Сл.) — слова з дзіцячай мовы, якое з’яўляецца скарачэннем ма́ма (гл.). Дарэдуплікацыйны стан (?). Параўн. ст.-інд. mā́ ’маці’, грэч. μᾶ, лац. ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Макаве́рт, маковэ́рт ’мяла для расцірання маку, бульбы ці крухмалу’ (Бес., палес., З нар. сл.). Палескае. Складанае слова, утворанае ад мак і верт < прасл. vьrt > вярцець (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мамры́ць ’есці, жэрці’ (КЭС, лаг.). Складанае слова, першая частка якога гукапераймальная: гук [м] перадае змыканне губ (параўн. усх.-маг. му́мляць ’жаваць, есці’), другая — з літ. rýti ’жэрці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мнямнё (з дзіцячае мовы) ’мяса’ (Клім.). Да мя́са (гл.). Рэдуплікацыя мнʼ‑, якое на пачатку слова ў драг. гаворках з’яўляецца заканамерным: мне́со, мня́со ’мяса’, мне́тэ, мня́ты ’мяць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мікі́ш, мікішы́ ’мускулы’ (карэліц., Весці, 4, 1969). Паводле месца націску слова набліжаецца да літ. minkìšas ’мякіш’, а таксама да miñkštis, minkštìmas/minkštimà ’тс’ (там жа, 129).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

На́валка ’чахол на падушку’ (БРС, Сцяшк., Бяльк.), рус. на́волока ’тс’. Беларуская форма з на́валака ’тс’, відаць, успрынятая як звычайная форма пры памянш. на́валачка; гл. наст. слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)