ко́лернасць, ‑і, ж.

Наяўнасць таго ці іншага колеру ў чым‑н. Колернасць шкла. Колернасць піва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэляты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які вызначаецца ў параўнанні, супастаўленні з чым‑н. іншым; адносны. Рэлятыўныя веды.

[Лац. relativus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

франдзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Кніжн. Выказваць незадаволенасць кім‑, чым‑н. з-за жадання супярэчыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

По́ркацца ’корпацца, капацца ў чым-небудзь’, ’рабіць марудна’, ’марудна збірацца’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Шат., Касп., Бяльк.), ’ухаджацца (па гаспадарцы)’ (Ян.), ’варушыцца’ (петрык., Мат. Гом.); сюды ж по́ркла, парка́ч ’няўмелы, гультай’ (міёр., З нар. сл.). Гл. порацца, поркаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́мавіска, пры́мавіско, пры́мовіско ’прымаўка; прывычка паўтараць пэўныя словы, словазлучэнні і г. д.’ (Сл. ПЗБ, Скарбы), пры́мовыско ’мянушка’ (Клім.). Запазычана з польск. przymowisko ’прымаўка’ з пераносам націску на прэфікс, памянш. ад przymówka, аб чым сведчыць арэал распаўсюджвання лексем. Параўн. пры́маўка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гіпо́тэза, -ы, мн. -ы, -тэз, ж.

Навуковае меркаванне, якое прыводзіцца для тлумачэння тых ці іншых з’яў і патрабуе тэарэтычнага абгрунтавання і праверкі на вопыце, перш чым стаць навуковай тэорыяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дастасава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; зак., да каго-чаго.

Прымяніцца, прыйсці ў адпаведнасць з чым-н.

Д. да навакольнага асяроддзя.

|| незак. дастасо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. дастасава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

на́ледзь, -і, ж.

Ледзяная корка, якая ўтвараецца ў выніку замярзання вады, што выйшла на паверхню, а таксама слой лёду рознай таўшчыні, які намярзае на чым-н.

Н. на акне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

намага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. з інф. Старацца што-н. зрабіць.

Н. скончыць работу ў тэрмін.

2. Настойваць на чым-н.

Н. здзейсніць задуму.

|| наз. намага́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неадэква́тны, -ая, -ае (кніжн.).

1. Які не супадае з чым-н., пазбаўлены адэкватнасці.

Неадэкватныя катэгорыі.

2. Які не адпавядае норме, якім-н. патрабаванням.

Неадэкватныя паводзіны.

|| наз. неадэква́тнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)