працяга́ць сов., разг., в разн. знач. протаска́ть;
зіму́ п. бо́ты — зи́му протаска́ть сапоги́;
цэ́лы дзень мяшкі́ ~га́ў — це́лый день мешки́ протаска́л;
паўго́да ~га́лі яго́ па суда́х — полго́да протаска́ли его́ по суда́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыгне́сці сов.
1. притесни́ть; поработи́ть;
2. (привести в угнетённое состояние) удручи́ть; подави́ть, придави́ть;
яго́ ~няло́ го́ра — его́ подави́ло (придави́ло) го́ре;
3. обл. прижа́ть, придави́ть, пригнести́;
п. ка́менем сыр — пригнести́ ка́мнем сыр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыткну́ць сов., разг.
1. прям., перен. приткну́ть;
п. кве́тку — приткну́ть цвето́к;
дзе б яго́ п.? — где бы его́ приткну́ть?;
2. (приблизить вплотную) приста́вить;
п. па́лец да шчакі́ — приста́вить па́лец к щеке́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
то́ргаць несов., в разн. знач. дёргать;
параво́з то́ргаў ваго́ны — парово́з дёргал ваго́ны;
т. за рука́ў — дёргать за рука́в;
т. ле́йцамі каня́ — дёргать вожжа́ми ло́шадь;
яго́ ўсяго́ ~гае — безл. его́ всего́ дёргает
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шы́ла ср. ши́ло;
◊ хапі́ць шы́лам па́такі — ухвати́ть ши́лом па́токи;
ш. ў мяшку́ не схава́еш — посл. ши́ла в мешке́ не утаи́шь;
у яго́ і ш. го́ліць — посл. у него́ и ши́ло бре́ет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заце́пліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць і зацяплі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Запаліць (агонь, свечку і пад.). Зацеплілі трубкі гуралі. Танк. Паўночных віхураў краіна Лагодна сустрэла яго: Паклікала ў дом між ялінак, Зацепліла ў лямпе агонь. Лось. // перан. Прымусіць узнікнуць, з’явіцца. [Ірына] прыціскала да сябе дзіця, хутала яго ў старую коўдрачку, сагравала сваім дыханнем, як бы збіраючыся зацяпліць жыццё ў гэтым маленькім.. цельцы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аніга́дкі, прысл.
Разм.
1. Адпавядае выразу: «хоць бы што». Нашкодзіў і анігадкі. □ Іменна, галубок, драч. Мы яго дзеркачом завём, — разгаварыўся дзед Мікалай. — Кажуць, птушка тая пехатой шыбуе з самой Афрыкі. Ідзе і ідзе сабе і анігадкі. Даніленка.
2. Спакойна, са спакойнай душой. Было ўсё прадугледжана для таго, каб за пагодаю схапіць сена, скідаць яго ў стагі і быць анігадкі на ўсю зіму. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закра́сціся, ‑крадуся, ‑крадзешся, ‑крадзецца; пр. закраўся, ‑лася; зак.
1. Непрыкметна, крадком пранікнуць куды‑н. Злодзей закраўся ў дом.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Непрыкметна, мімаволі ўзнікнуць, з’явіцца (аб думках, пачуццях). Смутная здагадка закралася Любе ў сэрца. Васілевіч. — Прывыкнеш, Колька! — спрабаваў супакоіць таварыша Ігнась, але ў словах яго не было шчырасці: сум па дому закраўся і ў яго душу. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пратуры́ць, ‑туру, ‑турыш, ‑турыць; зак., каго-што.
Разм. Выгнаць адкуль‑н. Дрэнна вучыцца Хомка. Даўно адабраў бы ў яго кніжку і пратурыў бы яго вон са школы настаўнік, каб не дзіўная натура ў Хомчынага бацькі. Гарэцкі. // Прымусіць пайсці, паехаць куды‑н. з якой‑н. мэтай. — Не думаў ехаць, — гаварыў .. [дзед], разгладжваючы бараду, — але ж жанкі пратурылі. З’ездзі і з’ездзі, праведай, як там нашы... Дудо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паклява́ць 1, ‑клюю, ‑клюеш, ‑клюе; ‑клюём, ‑клюяце; зак., каго-што.
1. Скляваць усё. Паклявалі птушкі ўвесь корм і паляцелі.
2. Злёгку, крыху скляваць, абкляваць. [Сабіна:] — Навошта ты яго ўзяў? [Муж:] — Як навошта? Гэта добры яшчэ грыб. Яго крыху цецерукі паклявалі. Але ён яшчэ здаровы. Сабаленка.
3. і без дап. Кляваць некаторы час.
паклява́ць 2, ‑клюю, ‑клюеш, ‑клюе; незак., што і без дап.
Абтыкаць дзіркі пакуллем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)