Verbum

дасле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.

1. Зрабіць навуковы агляд з мэтай пазнання, высвятлення чаго-н.

Д. законы прыроды.

Д. склад рэчыва.

2. Абследаваць, агледзець (аглядаць) для высвятлення, устанаўлення чаго-н.

Д. хворага.

Д. мясцовасць.

|| наз. дасле́даванне, -я, н.

насадзі́ць¹, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.

1. чаго і што. Зрабіць пасадку (дрэў, раслін) у нейкай колькасці.

Н. парэчак.

Н. парк.

2. каго (што). Змясціць куды-н. у якой-н. колькасці (разм.).

Н. поўную машыну людзей.

|| незак. наса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. насаджэ́нне, -я, н.

насла́ць², -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; насцялі́; насла́ны; зак.

1. гл. слаць².

2. чаго. Разаслаць, пакласці раўнамерным слоем на паверхні чаго-н.

Н. саломы на начлег.

3. што. Зрабіць, пабудаваць насціл (з дошак, бярвення і пад.).

Н. падлогу.

|| незак. насціла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. насціла́нне, -я, н.

павыбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Рэзкім ударам прымусіць выпасці ўсё, многае.

П. вокны.

2. Ударамі ачысціць ад пылу ўсё, многае.

П. дываны.

3. Зрабіць вялікую колькасць паглыбленняў.

Вада павыбівала канаўкі.

4. Пракласці яздой, хадзьбой, пратаптаць многа чаго-н.

П. сцежкі ў жыце.

падвучы́ць, -учу́, -у́чыш, -у́чыць; -у́чаны; зак. (разм.).

1. каго-што. Навучыць крыху чаму-н. ці вывучыць крыху лепш.

П. слясарнай справе.

П. урокі.

2. каго (што), з інф. Падгаварыць зрабіць што-н. дрэннае, заганнае.

П. залезці ў чужы сад.

|| незак. падву́чваць, -аю, -аеш, -ае.

падчы́сціць, -ы́шчу, -ы́сціш, -ы́сціць; -ы́шчаны; зак., што.

1. Зрабіць больш чыстым; вычысціць.

П. у садзе.

2. Сцерці, саскрэбці (напісанае).

П. памарку.

3. Зрасходаваць або з’есці ўсё, без астатку (разм.).

П. усе прыпасы.

|| незак. падчышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падчы́стка, -і, ДМ -тцы, ж.

разве́зці², -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; -вёз, -ве́зла; -вязі́; -ве́зены; зак. (разм.).

1. безас., каго (што). Прывесці ў стан знямогі.

Ад духаты яго развезла.

2. безас., што. Пра дарогу: зрабіць цяжкапраходнай, малапрыдатнай для язды.

Дарогу развезла, не праехаць.

|| незак. разво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць.

распра́віць, -пра́ўлю, -пра́віш, -пра́віць; -пра́ўлены; зак., што.

1. Разгладзіць, зрабіць роўным, выпраміць.

Р. абрус на стале.

2. Напружыўшы мышцы, выпрастаць (часткі цела).

Р. плечы.

◊

Расправіць крылы — праявіць рашучасць, веру ў сябе.

|| незак. распраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. распра́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (спец.).

вы́крыць, -крыю, -крыеш, -крые; -крыты; зак.

1. каго-што. Знайсці, выявіць; раскрыць, зрабіць вядомым невядомае, сакрэтнае.

В. патайное сховішча.

В. злачынствы.

2. што. Растлумачыць скрыты сэнс, сутнасць чаго-н.

В. хлусню.

В. антынародны характар самаўладства.

|| незак. выкрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выкрыва́нне, -я, н.

вы́скубці, -бу, -беш, -бе; вы́скуб, -бла; -бі; -бены; зак., што.

Скубучы, выцягнуць адкуль-н. або зрабіць паглыбленне, выемку ў чым-н.

В. жменю воўны.

В. ў стозе нару.

|| незак. выскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выску́бваць, -аю, -аеш, -ае.

|| аднакр. вы́скубнуць, -ну, -неш, -не; -ні.