сцярвя́тнік, ‑а, м.

Драпежная птушка сямейства ястрабіных. // перан. Лаянк. Пра самалёт, лётчыка, які робіць разбойніцкі налёт на мірную краіну. У небе кружыўся і страчыў з кулямёта фашысцкі сцярвятнік. Ус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сухапу́цце, ‑я, н.

Разм. Суша, зямля, а таксама дарога па сушы. Унізе, на бязмежным чорным фоне зямлі разляглася агромністая прасціна Выганаўскага возера. Самалёт крыху збочвае ад яго на сухапуцце. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тра́нспартнік, ‑а, м.

1. Работнік транспарту (у 1 знач.). Сведчаннем вялікіх заслуг транспартнікаў рэспублікі перад Радзімай з’явілася ўзнагароджанне ў 1971 г. Беларускай чыгункі ордэнам Леніна. Лыч.

2. Самалёт транспартнай авіяцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вурча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.

Тое, што і бурчаць (у 1 знач.). Праз момант чутно, як.. [сабакі] злосна і нездаволена вурчаць. Лупсякоў. Навокал стаяла цішыня, толькі над галавой вурчаў, аддаляючыся, самалёт. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мі́ля, ‑і, ж.

Дарожная мера даўжыні, неаднолькавая ў розных краінах. І вось самалёт у паветры. Міля за міляй застаецца ззаду канадская зямля. Філімонаў.

•••

Марская міля — умоўная мера даўжыні, роўная 1852 метрам.

[Англ. mile, ад лац. milia (мн. ад mille — тысяча).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыбуксі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Даставіць, прывесці куды‑н. на буксіры. Прыбуксіраваць судна да берага. □ — Пайду да старшага інжынера, — сказаў .. [Макараў], убачыўшы, што яго самалёт ужо прыбуксіравалі на стаянкі эскадрыллі. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кружы́цца, кружу́ся, кру́жышся, кру́жыцца; незак.

1. Рухацца па крузе.

К. ў вальсе.

2. Лятаючы, рабіць кругі.

Бусел кружыцца над гняздом.

Самалёт кружыўся над горадам.

3. Узнімаць снег, пыл, месці (пра мяцеліцу, завіруху і пад.).

Кружыцца мяцеліца.

◊

Галава кружыцца ў каго —

а) пра галавакружэнне;

б) хто-н. зазнаўся, страціў здольнасць цвяроза разважаць.

|| наз. кружэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упо́равень, прысл. і прыназ. з Т (разм.).

1. прыназ., з чым. На адной лініі, вышыні, глыбіні і пад.; на адным узроўні.

Вада ў. з краямі бочкі.

Самалёт ляціць у. з воблакамі.

2. прысл., з кім. Аднолькава, на роўных правах.

Адчуваць сябе ў. з іншымі.

3. прыназ., з кім-чым. Поруч, побач.

Сядзець у. з кім-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

капатава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.

Спец.

1. Накрыць (пакрываць) якую‑н. частку самалёта, аўтамабіля і пад. капотам ​1 (у 2 знач.).

2. Перакуліцца (перакульвацца) цераз насавую частку пры аварыі (пра самалёт, аўтамабіль).

[Ад фр. capoter.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ско́цісты, ‑ая, ‑ае.

Які паступова, непрыкметна зніжаецца; спадзісты, адхонны. Скоцісты бераг рэчкі. □ Двор быў на скоцістым узгорку, крутым і няроўным. Чорны. Праскочыла [Каця] рэдкія хмызы на скоцістым палетку і проста перад сабой убачыла самалёт. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)