Verbum

дзе, прысл.

1. пыт. У якім месцы.

Дзе вы працуеце?

2. месца. У якім месцы.

Няма дзе адпачыць.

3. неазнач. Тое, што і дзенебудзь.

Пашукай лепш, можа дзе згубіў.

Ці няма дзе вольнага месца?

4. адноснае. Ужыв. як злучальнае слова, падпарадкоўвае даданыя сказы месца, азначальныя, дапаўняльныя, дзейнікавыя, уступальныя сказы.

Горад, дзе я жыў.

5. у знач. часц. Ужыв. для выражэння поўнай немагчымасці чаго-н., сумнення ў чым-н.

Адпачыў? — Дзе адпачыў!

Столькі работы.

◊

Дзе наша не прападала (разм.) — выказванне рашучасці ісці на рызыку.

перакле́іць, -е́ю, -е́іш, -е́іць; -е́ены; зак., што.

1. Наклеіць, паклеіць нанава, у іншым месцы.

П. шпалеры.

2. Склеіць усё, многае.

|| незак. перакле́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перакле́йванне, -я, н. і перакле́йка, -і, ДМ -кле́йцы, ж.

перасялі́ць, -сялю́, -се́ліш, -се́ліць; -се́лены; зак., каго (што).

Пасяліць у другім месцы.

П. людзей у новы дом.

|| незак. перасяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. перасялі́цца, -сялю́ся, -се́лішся, -се́ліцца; незак. перасяля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. перасяле́нне,-я, н.

асе́лы, -ая, -ае.

1. Які зляжаўся, асеў, ушчыльніўся.

А. снег.

А. грунт.

2. Які апусціўся, асеў, апаў.

А. пыл.

Аселая муць.

3. Які жыве пастаянна на адным месцы; проціл. вандроўны.

Аселае насельніцтва.

|| наз. асе́ласць, -і, ж.

бег, бе́гу, м.

1. Хуткае перамяшчэнне, пры якім моцна адштурхоўваюцца нагамі ад зямлі.

Б. на месцы.

Марафонскі б. (від спартыўнага спаборніцтва).

2. перан. Наогул імклівае перамяшчэнне чаго-н.

Б. часу.

|| прым. бегавы́, -а́я, -о́е.

Бегавая дарожка.

размясі́ць, -мяшу́, -ме́сіш, -ме́сіць; -ме́шаны; зак., што.

Перамяшаўшы, размяць (што-н. густое, вязкае).

Р. цеста.

|| незак. разме́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. разме́шванне, -я, н. і разме́ска, -і, ДМ -ме́сцы, ж.; прым. разме́сачны, -ая, -ае (спец.).