гартава́ны і гарто́ваны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад гартаваць.

2. у знач. прым. Апрацаваны гартаваннем (пра метал, металічныя вырабы). Гартаваная сталь. // перан. Стойкі, вынослівы. Расце змена камунарам Стойкім, гартаваным. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загу́ба, ‑ы, ж.

Разм. Гібель, смерць. А пад небам — рой крылаты — Самалётаў цэлы вырай. Як зірнеш, дык ажно люба, Галава аж ходам ходзіць! Во дзе ворагу загуба, Калі ўздумае нам шкодзіць! Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збе́днены, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад збедніць.

2. Які збедніўся, стаў або прыкінуўся бедным і няшчасным. Яны ўперад ідуць Шляхам бітым, ясным, Ты [аднаасобнік] пляцешся ў хвасце, Збеднены, няшчасны. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малале́цтва, ‑а, н.

Тое, што і маленства. Ой ты, маё сонца, Як жа свеціш ясна! Дзе ж было раней ты, Як быў я няшчасны? Як я ў малалецтве Радасці не ведаў. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наўмы́сны, ‑ая, ‑ае.

Які робіцца з намерам, свядома. [Усця:] — А як там Антось на заводзе?.. — Вучыцца, — з наўмыснай абыякавасцю кіўнуў Васіль. Кулакоўскі. Янка Купала пазбегнуў у сваім перакладзе [«Слова аб палку Ігаравым»] наўмыснай стылізацыі пад старажытнасць. Палітыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падліза́цца, ‑ліжуся, ‑ліжашся, ‑ліжацца; зак.

Разм. Падлашчыцца да каго‑н. з карыслівай мэтай. [Сцяпан:] Ну, так тупай каля яе, толькі смела; яна [Паўлінка] дзеўка падатлівая. [Адольф:] Хэ-хэ-хэ! Я да ўсякай патраплю падлізацца. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прымно́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што і чаго.

Яшчэ больш павялічыць колькасць чаго‑н.; памножыць. Прымножыць грамадскае багацце. □ Зложым з табой казкі, Песні з табой зложым, Радасці і шчасця Краіне прымножым. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усто́й, ‑я, м.

1. Спец. Апора, бык ​2.

2. звычайна мн. (усто́і, ‑яў); перан. Уклад жыцця, замацаваны традыцыям. Устоі жыцця. Маральныя ўстоі. □ Гераічная барацьба лепшых сыноў рабочага класа падарвала ўстоі самаўладства. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́лы, ‑аў; адз. няма.

Разм. Забавы, гульні, свавольства. Толькі князеўскі хорам гудзеў, не маўчаў: Шалы, музыка ў такт рагаталі; Не адну віна бочку князь кончыў, пачаў: Шлюб-вяселле ўсё княжны гулялі. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вадзі́ца, ‑ы, ж.

Ласк. да вада́ (у 1 знач.). Звініць песня ў полі, звініць, Уторыць сярпу і касе, Бурліцца вадзіца з крыніц, Купаецца сонца ў расе. Купала. У светлай крыніцы Вадзіца-жывіца. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)