шу́рхаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Утвараць глухі, лёгкі гук; шапацець. Стружкі прыемна шурхаюць і прыемна пахнуць. Бядуля. Ціха шурхалі, вызвоньвалі сіты, сартуючы буйнае калянае збожжа. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ню́ня, ‑і, м. і ж.
Разм. Плакса, ныцік. [Юзік] крыкнуў поўным ротам, смакуючы кожны гук: — Раз-маз-ня! Нюня!! Бядуля. [Пракоп:] — Не варты ён яе.. Ціхі ж вельмі. Нюня. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бо́жухна, м.
Разм. Ужываецца як форма звароту да бога.
•••
Божухна; а божухна! (у знач. выкл.) — выказвае здзіўленне, радасць, абурэнне і пад. Колькі свечак, колькі лямпаў, а божухна! Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валачо́бнік, ‑а, м.
Уст. Песеннік, які ходзіць у велікодныя дні па дварах з віншавальнымі песнямі. Настаў вялікдзень. Пайшоў Сцяпанка з іншымі хлапчукамі ў валачобнікі на ўсю ноч. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канарэ́йка, ‑і, ДМ ‑рэшты; Р мн. ‑рэек; ж.
Пеўчая птушка з ярка-жоўтым апярэннем, больш вядомая як пакаёвая. У хаце віселі клеткі з канарэйкамі, чыжыкамі, вавёркамі. Бядуля.
[Ад геагр. назвы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канфу́злівы, ‑ая, ‑ае.
Які лёгка канфузіцца, бянтэжыцца; сарамлівы. Канфузлівая дзяўчына. □ На фронце [Саламон] не быў ні палахлівыя, ні канфузлівым, а тут — канфузіцца... Бядуля. // Які выражае канфуз, збянтэжанасць. Канфузлівы выгляд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манато́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Аднатонны, аднастайна. З залы чуваць быў гул галасоў, які зліваўся ў нейкі манатонны гуд. Бядуля.
2. перан. Не разнастайны; нудны. Манатонная работа. Манатоннае жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калёсіка, ‑а, н.
Разм. Дэталь механізма ў форме невялічкага кола; шасцярэнька. [Міхалка] выведае тады ўсю механіку калёсікаў, зубчыкаў, спіц, шасцерняў, шрубікаў і спружын, якіх у гадзінніку так многа... Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазлава́ны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Раззлаваны, узлаваны. Зазлаваны пан Чапкоўскі нацкаваў на .. [мельніка] лютых сабак. Бядуля. Зазлаваны Сімон завярнуўся і пайшоў між градак, знарок зачэпліваючы тычкі і выварочваючы іх. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
груча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Разм. Грукаць, грукатаць. Міхалка ў кузні. Малатком гручыць па жалезе. Бядуля. А ў хаце ігралі скрыпкі і бубнілі бубны, пелі і гручалі. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)